Uluslararası Gündem – Haftalık Bülten

BM’DEN PANDEMİDE AÇLIK RAPORU

Geçen yıl dünyadaki açlığın keskin artışından yakınan Birleşmiş Milletler kapsamlı bir rapor yayımladı. Raporda dünya üzerinde 45 milyon insanın açlık riskiyle karşı karşıya kaldığı açıklandı.

2015 yılından bu yana özellikle iklim değişikliği ve savaşlardan kaynaklanan yetersiz beslenme salgın döneminde artış gösterdi. Raporda, Covid-19’un milyonlarca insanı mağdur ederek yardıma muhtaç hale getirdiği, açlık ve yetersiz beslenme ile mücadele eden kişi sayısında beş yıllık sürede kayda değer bir artış yaşanmadığı ancak geçen yıl pandemi ile 118 milyon kişi arttığı bildirildi.

Birleşmiş Milletler Dünya Gıda Programı (WFP) Başkanı David Beasley, bağış için çağrı yaparak 7 milyar doların 45 milyon kişiye bir yıllık yiyecek imkanı sağlamak için yeterli olacağını belirtti. Dünya Gıda Programı baş ekonomisti Arif Husain ise “En büyük korkularımız gerçekleşiyor, bu kadar yüksek düzeydeki bir kronik açlığı tersine çevirmek on yıllar olmasa da yıllar alacak.” dedi.

Gıdaya erişimi zorlaştıran Covid-19 salgını, yetersiz beslenme konusundaki gelişmelerin gecikmesine de neden oldu. İklim krizi, ekonomik istikrarsızlık ve eşitsizlikle mücadele eden ülkelerde daha fazla rastlanan bu sorunlar raporun gıda güvensizliğinin temelleri olarak değerlendirildi.

Kaynak: Deutsche Welle, BBC, FAO

Melis Özveran

 

AVRUPA ORDUSU MU KURULUYOR?

TRT

Avrupa Birliği bünyesinde yeni bir müdahale gücü oluşturulması tartışması, Afganistan’da ABD tarafından yapılan tahliye operasyonları ile yeniden alevlendi. Almanya’nın da aralarında bulunduğu Hollanda, Portekiz, Finlandiya ve Slovenya; ABD’ye olan askeri bağımlılığı azaltmak ve kriz anlarında hızlı hareket etmek için bir “müdahale gücü” oluşturmayı önerdi. 

Müdahale gücü planı, NATO’nun düzenlediği Savunma Bakanları Toplantısı’nda Fransa Savunma Bakanı Florence Parly tarafından AB’ye fayda sağlayacağı gerekçesiyle destek gördü. 

İngiltere, böyle bir birliğin destekleyici olabileceğini belirtirken İngiltere Savunma Bakanı Ben Wallace olası bir ordunun dikkat dağıtıcı ve gereksiz olduğunu ifade etti. NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg de NATO benzeri bir yapının oluşturulmasına karşı uyarıda bulundu.

Taslak neleri içeriyor?

Avrupa Birliği Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Joseph Borrell tarafından hazırlanan hava ve deniz gücünü içeren taslak, 27 Avrupa Birliği ülkesine tartışılmak üzere sunuldu. Borrell, “Karşı karşıya olduğumuz tehlikeler yoğunlaşıyor ve tek tek üye devletlerin bunlarla başa çıkma kapasitesi yetersiz ve sürekli azalıyor” dedi. Taslağın gelecek yıl içinde kabul edilmesi hedefleniyor. 

Kaynak: Euronews, Deutsche Welle

Melis Özveran

 

HAİTİ’DE KAÇIRILAN 17 KİŞİDEN 2’Sİ SERBEST

The Guardian

Haiti’de aralarında çocukların da bulunduğu misyonerlerin aile üyelerinin kaçırıldığı kamuoyuna bildirildi. Kaçırılma, yetimhane ziyaretinden döndükleri sırada başkent Port-au-Prince’in doğusundaki Ganthier kasabasında seyahat ederken gerçekleşti. Yetkililer, silahlı bir çete tarafından kaçırılan 17 ABD’li ve Kanadalı misyonerden ikisinin serbest bırakıldığını açıkladı. Bakanlık, daha fazla ayrıntı vermeden “Serbest bırakılanların isimlerini sağlayamayız veya onaylayamıyoruz” dedi. Bakanlığın bildirisinde “Bu açıklama bizi sevindirirken gönlümüz tutuklu olan 15 kişiyle birlikte.” denildi.

Haiti’de kaçırılma olayı ne kadar meşru? 

Haiti, dünyada en yüksek insan kaçırma oranına sahip ülkelerden biri. Güçlü çetelerin fidye karşılığı para kazanmak için kanunsuzluğu istismar etmesi ile her yıl birçok kişiyi kaçırılıyor. 

2021 Nisan ayında bir çete, bir grup Katolik din adamını kaçırdıktan sonra serbest bıraktı. Buna rağmen olayda fidye ödenip ödenmediği henüz belli değil. 2021 Ekim ayındaki açıklamada ise yaklaşık 800 adam kaçırma olayı kaydedildi.

Kaynak: BBC, The Guardian

Özden Bulutbeyaz 

 

KOLOMBİYA CUMHURBAŞKANI’NDAN ‘NAZİ’ KINAMASI

Kolombiya Polis Akademisi’nde Almanya onuruna düzenlenen kültürel değişim etkinliği düzenlendi. Öğrencilerin Nazi kostümü giydiği etkinlikte Wehrmacht’ın gri-yeşil üniforması ve Adolf Hitler’i anımsatan bıyık göze çarptı. Bunun üzerine Kolombiya Devlet Başkanı Iván Duque, kınama mesajı yayımladı.

BBC

Polis Akademisi ise Twitter hesabından yaptığı paylaşımda aksini savundu. Tweet paylaşımında: “Tulua kentindeki Simón Bolívar Polis Akademisi’nden konuk ülke Almanya ile uluslararası bir hafta düzenliyoruz. Bu kültürel alışverişlerle polis öğrencilerimizin bilgi birikimlerini güçlendiriyoruz.” denildi. 

Cumhurbaşkanı Duque da paylaşımında “Nazizm için herhangi bir özür kabul edilemez ve 6 milyondan fazla insanın hayatına mal olan Yahudi Soykırımı’ndan sorumlu olanlara atıfta bulunan sembolleri kullanan veya bunlara atıfta bulunan herhangi bir gösteriyi kınıyorum.” ifadelerini kullandı.

Yaşanan gelişmelerden sonra Polis Akademisi Başkanı görevden alındı. Kostüm skandalının ardından Başkent Bogota’daki Almanya ve İsrail büyükelçilikleri Nazizmin tamamen reddedildiğini ifade eden ortak bir bildiri yayımladı.

Kaynak: BBC, The Guardian

Özden Bulutbeyaz

 

AMAZON ORMANLARI’NDA ‘ORMANSIZLAŞTIRMA’ ARTIYOR

Brezilya Hükümeti’nin yıllık çevre raporuna göre Amazon Yağmur Ormanları’ndaki ormansızlaştırma geçen yıl %22 daha artarak 2006 yılından bu yana en yüksek seviyeye ulaştı. Brezilya, COP26 İklim Zirvesi sırasında 2030 yılına kadar ormansızlaşmayı sona erdirme ve tersine çevirme sözü veren birkaç ülke arasındaydı. Bunun yanı sıra Kasım ayında gerçekleşen Birleşmiş Milletler İklim Zirvesi’nde Brezilya Hükümeti yasa dışı ormansızlaşmayı 2028 yılına kadar sona erdirme taahhüdünde bulundu.

Çevre Bakanı Joaquim Leite, verilerin bir “zorluğu” temsil ettiğini ve “bu suçlarla ilgili olarak daha güçlü olmamız gerektiğini” söyledi. Çevre Bakanı’nın açıklamalarına rağmen bu yıkımlar Başkan Jair Bolsonaro döneminde arttı. Bolsonaro Hükümeti, verdiği iklim krizi vaatleri ve Amazon Yağmur Ormanları’nı koruma konusunda ciddi olma söylemlerine rağmen yıkıma devam etti. 

Muhalif gruplardan tepki

WWF’nin Brezilya’daki çevre grubu başkanı Mauricio Voivodic, sayıların “Bolsonaro hükümetinin yurt dışındaki hayali söylemler ve yeşil yıkama çabalarıyla saklamaya çalıştığı gerçek Brezilya’yı” ortaya koyduğunu söyledi. Voivodic, Amazon Yağmur Ormanları’ndaki yangın sayılarındaki artışın gerçekleri gösterdiğini ve Bolsonaro hükümetinin Amazon’un yıkım sürecini hızlandırdığını ifade etti. 

Kaynak: BCC, The Guardian

Özden Bulutbeyaz

 

KANADA’DAKİ FIRTINA ÜLKEDE BÜYÜK TAHRİBATA YOL AÇTI

Kanada’nın batısındaki British Kolombiya eyaletinde şiddetli fırtına sonucu ülkede olağanüstü hâl ilan edildi. Kanada kolluk kuvvetleri, fırtına sonrası insanları kurtarma operasyonunda görev aldı. Birçok insanın kaybolduğu belirtildi. Yetkililer daha fazla insan kaybının mümkün olduğunu söyledi. 

Bu durumun nedeni iklim krizi mi?

Binlerce çiftlik hayvanı, fırtına sonrası tarımsal olarak verimli topraklarda ölü veya sıkışmış durumda. 18 bine yakın insan ise hala evlerine dönmeyi bekliyor. 7 bin mülke zorunlu tahliye emri verildi.

British Kolombiya eyalet başkanı John Horgan, zor durumdaki insanları kurtarma çabaları için iki haftalık acil durum emrini duyurdu. Bölgedeki yetkililer fırtınanın ve sonrasında yaşananların nedeninin iklim krizi olduğunu belirtti. Horgan, British Columbia’nın gelecekte bu olayları önlemek için “Şimdi harekete geçmemiz gerektiğini anlaması için bu gezegende yaşayan yedi milyar diğer ruhu getirmesi” gerektiğini söyledi.

Kaynak: BBC

Özden Bulutbeyaz

 

ULUSLARARASI CEZA MAHKEMESİ’NDEN GERİ ADIM

Getty Images

Uluslararası Ceza Mahkemesi Başsavcısı Karim Khan, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’ne tarafsızlığını korumak için Seyfülislam Kaddafi davasından çekildiğini bildirdi. İngiliz avukat Khan, Uluslararası Ceza Mahkemesi Savcısı olarak atanmadan önce Seyfülislam Kaddafi’nin avukatlığını yapıyordu. Seyfülislam ise Libya’da insanlığa karşı işlenen suçlar nedeniyle halen aranıyor. 

BM Güvenlik Konseyi’nde ilk kez yer alan Khan, iki organ arasında Libya ve başka yerlerde işlenen vahşet suçlarının cezasızlığını sona erdirme yönünde “İki organ arasında yeni bir etkileşim çağını teşvik etmek için bir paradigma değişikliğine ihtiyaç var.” ifadeleriyle daha sağlam bir ortaklık çağrısında bulundu. Yetkili, yargı konusunda tamamlayıcılık ilkesine dikkat çekerek devletleri hesap verebilirliği sağlamak için ulusal bir sorumluluğa adım atmaya çağırdı.

Khan, istikrarsızlığın ofisin Libya topraklarında soruşturma yürütmesini engellediğini ancak 2022’nin başlarında devlet yetkilileri ve diğer paydaşlarla görüşmek üzere Libya’yı ziyaret etmeyi planladığını söyledi. 

Kaynak: Orta Doğu Haber, The Libya Observer

Aybüke Özbuğutu

 

BİRLEŞMİŞ MİLLETLER İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ KONFERANSI’NIN 2 YILLIK PLANI BELİRLENDİ

Bu yıl İskoçya’nın Glasgow kentinde yapılan Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Konferansı’nın (COP26) 2 yıllık planı açıklandı. Mısır Çevre Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada, konferansın Kızıldeniz’deki tatil beldesi Şarm El-Şeyh’te 7-18 Kasım tarihleri arasında yapılması bekleniyor. 

Getty Images

6-17 Kasım 2023 tarihleri arasında gerçekleşecek COP28’e ise Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) ev sahipliği yapacak. BAE Başkan Yardımcısı, Başbakanı ve Dubai Emiri Şeyh Muhammed bin Raşid El Maktum sosyal medya üzerinden yaptığı paylaşımda “BAE’yi 2023’te en önemli küresel iklim konferansı COP28’in ev sahipliğini kazandığı için tebrik ediyoruz. BAE, gezegeni korumak için küresel iklim eylemine bağlı kalacaktır.’’ dedi. 

Kaynak: International Institute for Sustainable Development, Gündem Ortadoğu

Aybüke Özbuğutu

 

ABD VE RUSYA’NIN SURİYE ANLAŞMAZLIĞI

Uluslararası Terörle Mücadele Koalisyonu kontrolündeki Doğu bölgesi ve Rus Silahlı Kuvvetleri’nin kontrolündeki Batı bölgesini ayıran sınırda ilk defa Rus askerleri tarafından devriye gerçekleştiriliyor. 

Rusya’nın Suriye’deki Tarafları Uzlaştırma Merkezi Sözcüsü Viktor Kudinov, Suriye’deki Rus askerlerin ABD öncülüğünde olan kontrol bölgelerinde devriyeye başladığını belirtti. Kudinov, bölgede IŞİD’in uyuyan hücrelerinin bulunabileceği ve Suriye yasalarını ihlal eden olaylarla karşılaşılabileceğini ifade etti. 

Sputnik

Viktor Kudinov, devriye görevinin amacının Rus güçlerinin orada olduğunu göstermek olduğunu açıkladı. Kudinov “Halka Rus askerlerinin burada ve yardıma hazır olduğunu göstermek önemli. İleride koşullar daha iyi hale getirildiğinde buralarda insani faaliyetler düzenlenebilir.” dedi İlk devriyenin sorunsuz geçtiğini söyledi.

ABD güçleri ise Suriye’nin kuzeyi ve kuzeydoğusunda ülkenin en büyük petrol ve doğal gaz yataklarının olduğu Deyr ez Zor, Haseke ve Rakka bölgelerini gayri meşru şekilde kontrol ediyor. Şam, ABD askerlerinin ülkede bulunmasını “işgal ve petrol çalınması için yürütülen devlet korsanlığı” olarak nitelendiriyor.

Kaynak: Sputnik

İrem Damla Mirza

 

JAPONYA’DAN YABANCI UYRUKLU İŞÇİLERE MÜJDE

Kapılarını bir süredir göçmenlere kapatan Japonya, değişiklik kararı aldı. Hükümet, bazı sektörlerde çalışan yabancı işçilere 2022 yılından itibaren kalıcı oturum ve aile birleşim izni çıkarma planının olduğunu söyledi. 

2019 yılında hükümet yasası tarım, inşaat, temizlik gibi sektörlerde çalışan yabancı vatandaşlara aile üyeleri olmadan beş yıla kadar oturum hakkı tanıyordu. Ülkede yaşlı nüfus artışı ve azalan genç iş gücü sebebiyle bu yasaya bir yenilik getirilmesi gerektiği fikriyle Adalet Bakanlığı “belirli bir vize ile çalışan işçilere vizelerini kalıcı olarak yenileme ve ailelerini de getirme” imkanı tanıyacak.

Japonya’da göçmenlik uzun zamandır tabu olarak nitelendiriliyordu. Fakat yaşlanan nüfus ve ortaya çıkan iş gücü açığı ülkenin sınırlarını açması için bir neden oluşturdu. 2020 yılı sonunda çıkan verilere göre ise Japonya’da çalışan nüfusun yüzde 2,5’ini yabancı uyruklu işçiler oluşturuyor. 

Kaynak: Euronews

İrem Damla Mirza 

 

HİNDİSTAN’DA HAVA KİRLİLİĞİ KARANTİNASI

Hindistan’ın başkenti Yeni Delhi ve çevresinde hava kirliliği son noktaya ulaştı. Kirlilik sebebiyle okullar için süresiz kapatma kararı alındı. Kentte kömürle çalışan santrallerin çalışmasına da kısıtlama getirildi.

AA

Delhi dünyanın en kalabalık şehirlerinden olup araç ve endüstri emisyonu sebebiyle en kirli başkent unvanına sahip. 4 Kasım tarihinde yasaklandığı halde kullanılan havai fişekler sis tabakası oluşturdu ve Diwali Festivali’nden bu yana tabaka ortadan kalkmadı.

Hindistan’ın eyalet yönetimleri ve federal hükümet önlem alınması için Hindistan Anayasa Mahkemesi tarafından uyarıldı. Delhi Hava Kalitesi Yönetimi Komisyonu toplandı ve yeni acil durum önlemleri alındı.

Kentte haftalarda bazı okullar hava kirliliği sebebiyle kapatılmıştı. Yeni önlemlerde şehrin tamamı için yeni önlemler öngörüldü. İnşaatlar 21 Kasım’a kadar durduruldu. Ulaşım ve savunma içerikli projelerin devamına izin verildi. Delhi’de 11 kömür santralinden sadece 5’i çalışır duruma getirildi. Alınan önlemlerde kamyonların kente girişi engellendi. Araç kullanımının yarattığı kirliliğin azalması adına şirket çalışanlarının yüzde 50’si evden çalışmaya davet edildi. 

Kaynak: BBC

İrem Damla Mirza

 

TALİBAN’DAN IŞİD’E OPERASYON 

BBC

Taliban yönetimdeki Afganistan, son dönemlerde IŞİD’e karşı operasyon düzenlediğini belirtti. Operasyon Kandahar’ın Seydal bölgesinde başlatıldı. Taliban yönetimi tarafından 4 IŞİD üyesinin öldürüldüğü ve 8 üyenin de tutuklandığı açıklandı. Afgan medyasında yer alan iki sivilin hayatını kaybettiği bilgisi Taliban sözcülerince de onaylandı. 

IŞİD-Horasan silahlı oluşumu yaklaşık 2 ila 5 bin civarı üyeye sahip. Üyeler ise Taliban’dan ayrılan savaşçılardan oluşuyor. Taliban yönetimi, IŞİD mensuplarının gizlendiği en az 4 sığınağın imha edildiğini belirtti.

Afganistan’ın Pakistan sınırına yakın Nangarhar kenti ve yakınlarında güç gösteren IŞİD-Horasan, Şii azınlığına yönelik intihar saldırıları düzenledi. IŞİD tarafından 15 Ağustos’tan bu yana Kabil, Kunduz ve Kandahar olmak üzere düzenlenen saldırılarda 250’den fazla kişi hayatını kaybetti. Taliban’ın Kandahar’da düzenlediği operasyonda ise kayıp olmadığı vurgulandı.

Kaynak: Euronews

İrem Damla Mirza

Sosyal Medyada Paylaş

LEAVE A REPLY

Please enter your comment!
Please enter your name here

Bu site, istenmeyenleri azaltmak için Akismet kullanıyor. Yorum verilerinizin nasıl işlendiği hakkında daha fazla bilgi edinin.

Tarih:

Beğenebileceğinizi Düşündük
Yazılar

Orta Güçler Çok Kutuplu Bir Dünya Yaratacak

Dani Rodrik - Cambridge Bu yazı ilk olarak 11 Kasım...

Amerika Bir Sonraki Sovyetler Birliği mi?

Harold James, Princeton Üniversitesi'nde Tarih ve Uluslararası İlişkiler Profesörü. Bu...

Stabil Kripto Paralar Doların Küresel Statüsünü Koruyabilir

Paul Ryan, ABD Temsilciler Meclisi'nin eski sözcüsü (2015-19), American...

Avrasya’da Kolektif Güvenlik: Moskova ve Yeni Delhi’den Bakışlar

Collective Security in (Eur)Asia: Views from Moscow and New...