ABD Başkanı Donald Trump, ABD’nin İran ile 2015 yılında yapılan Bercam (5+1) Nükleer Anlaşmasından çekildiğini açıkladı.
Başkan Trump aynı zamanda İran’a yapılan ve Bercam Anlaşması’ndan sonra askıya alınan yaptırımların yeniden uygulanacağını ve daha ağır yeni yaptırımların yapılacağını kaydetti.Trump açıklamasından sonra da bu yönde hazırlanan belgeyi imzaladı. Yaptığı açıklamanın ardından, Trump gazetecilerin sorularını yanıtsız bıraktı.
Trump’ın almış olduğu bu karara birçok ülkeden tepki yağdı. Rusya Dışişleri Bakanlığı, ABD’nin İran nükleer anlaşmasından çekilme kararını “derin hayal kırıklığı” olarak değerlendirdi.Bakanlıktan yapılan yazılı açıklamada, İran nükleer anlaşmasının çok taraflı olduğu ve Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinin 2231’nolu kararı ile onaylandığı hatırlatıldı. Açıklamada, “ABD Başkanı Donald Trump’ın İran’ın nükleer programına ilişkin kapsamlı ortak eylem planı üzerinden sağlanan anlaşmadan doğan yükümlülükleri tek taraflı reddetmesi ve İran’a karşı ABD’nin yaptırımları yeniden tesis etme kararı derin hayal kırıklığı yarattı.” ifadeleri kullanıldı.
Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü Kalın, “Anlaşmadan tek taraflı çekilme yeni çatışmalara sebep olur.” şeklinde açıklamada bulundu. Trump’ın kararını sosyal medya hesabı Twitter’dan değerlendiren Kalın, “ABD’nin nükleer anlaşmadan tek taraflı olarak çekilmesi, istikrarsızlığa ve yeni çatışmalara sebep olacak bir karardır. Çok taraflı anlaşma, diğer ülkelerle devam edecektir. Türkiye, nükleer silahların her türüne karşı olan kararlı tutumunu sürdürecektir.” dedi.
Bir diğer önemli tepki de Avrupa Birliğinden geldi. Avrupa Komisyonu Başkanı Jean Claud Junker de ABD Başkanı Trump’ın Bercam’dan çekilmesine sert tepki gösterdi. Junker, Amerika barbarca bir tarzla çok yönlü ve dostane ilişkilere sırt çevirdiğini kaydetti.Avrupa liderleri, Amerika’nın Bercam’dan çekildikten sonra Avrupalı firmaların ABD’nin yaptırımlarından muaf tutulması için bastırıyor.Junker, Trump’ın kararı sadece Avrupa’yı şaşırtan bir nevi barbarlık olarak nitelenebileceğini vurguladı.
Trump’ın anlaşmadan çekilme kararının ardından, İran’a yönelik uygulanan eski yaptırımların tekrar uygulanacağı gündeme geldi. Bununla ilgili konuşan İran Petrol Tankerleri Milli Firması İPTM Başkanı Nasrullah Serdeşti, İran yaptırımlar döneminde petrol sevkiyatı için gerekli tedbirleri aldığını açıkladı.Serdeşti, İran kapsamlı ve ağır yaptırımların uygulandığı beş yıllık sürede gerekli deneyimleri elde ettiğini ve şimdi bu deneyimlerden yararlanarak muhtemel yaptırımlar için planlarını hazırladığını kaydetti.
Begmurat ALLABERDİYEV
o-Staj 2018 AVRAM Stajyeri
Kaynak:
- Anonim, Fars Haber Ajansı (10.05.2018), “İran yaptırım dönemi için gerekli planları yaptı” <http://tr.farsnews.com/economy/news/13970220000532>, erişim: 11.05.2018
- Anonim, Fars Haber Ajansı (08.05.2018), “TrumpBercam nükleer anlaşmasından çekildi” <http://tr.farsnews.com/world/news/13970218001588>, erişim: 11.05.2018
- Anonim, Fars Haber Ajansı (10.05.2018), “Rusya’dan ABD açıklaması: Derin hayal kırıklığı”,http://tr.farsnews.com/world/news/13970220000996>, erişim: 11.05.2018
- Anonim, Fars Haber Ajansı (10.05.2018), “İran’la çalışmaya devam edeceğiz”, <http://tr.farsnews.com/world/news/13970220000994>, erişim: 11.05.2018
- Anonim, Fars Haber Ajansı (10.05.2018), “ABD barbarca çok yönlü ilişkilere sırt çevirdi”, <http://tr.farsnews.com/world/news/13970220000528>, erişim: 11.05.2018
