1 Orta Asya Liderler Zirvesi, Kazakistan’ın Başkenti Astana’da gerçekleştirildi. Zirveye Kazakistan, Özbekistan, Kırgızistan ve Tacikistan Cumhurbaşkanlığı seviyesinde katılım gösterdi.Türkmenistan adına zirveye Meclis Başkanı Akja Nurberdiva katıldı.
Orta Asya’da İslam Kerimov’un ölümü sonrası gelişen ülkeler arası ilişkilerin sonucu olarak Orta Asya ülkeleri liderleri yabancı bir ülke olmadan 2009 yılından sonra ilk kez bir araya geldi. Kazakistan Cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev’in ev sahipliğinde geçen ve kendisinin deyimiyle “yeni bir ortamda” gerçekleştirilen zirvede birçok önemli başlık ele alındı.
Zirvede su paylaşımı, bölgesel ticaretin arttırılması ve bu tür zirvelerin her yıl nevruzdan önceki haftasonu toplanması meseleleri üzerinde duruldu. Ayrıca Orta Asya ülkeleri arasındaki ticaret, ekonomik, ulaştırma, lojistik ve diğer alanlarda iş birliği konuları da görüşüldü. Kazakistan Cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev “Orta Asya’da problemlerimizi çözmek için yabancı ülkelere ihtiyacımız yok. Bunu kendi başımıza halledebiliriz. Bu toplantının nedeni de budur.” ifadelerini kullandı. Ayrıca Nazarbayev, Özbekistan Cumhurbaşkanı Mirziyoyev’e hitaben “Göreve geleli sadece bir yıl oldu ancak biz birlikte birçok işi başardık. Komşuluk ilişkilerimizi güçlendirdik ve onlarca yıldır çözülemeyen sorunları çözdük.” ifadelerini kullandı.
Zirve sonrası Orta Asya ülkeleri Cumhurbaşkanları ortak açıklama yaptılar.Açıklamada: “Biz bölgemizde güvenlik, istikrar ve sürdürülebilir kalkınmayı sağlamak için bölgesel işbirliği, karşılıklı destek ve acil sorunların ortak çözümüne bağlılığımızı ifade ediyoruz.
Karşılıklı kazanç getirecek ticari-ekonomik ve yatırım işbirliği, bölgesel transit taşımacılık altyapısının genişlemesi, su ve enerji ve gıda potansiyelinin sürdürülebilir kalkınması, sanayinin gelişmesi Orta Asya halklarının refahı ve sürdürülebilir büyümesine katkıda bulunacaktır. Biz halklarımız arasında karşılıklı saygı, dostluk ve kardeşlik ilişkilerinin korunması ve güçlendirilmesi için tarihi sorumluluğunun bilincindeyiz. Bu nedenle kültür ve sanat, eğitim ve bilim, turizm ve spor alanlarındaki işbirliğinin derinleştirilmesi için çabalayacağız” denildi.
Ayrıca liderler her sene Nevruz öncesi bu zirvenin yapılması konusunda da anlaştıklarını ve bir sonrakı zirvenin 2019’da Taşkent’te yapılacağını söylediler.
Begmurat ALLABERDİYEV
o-Staj AVRAM 2018 Stajyeri
Kaynakça:
- Anonim, QHA-Astana (15.03.2018), “1. Orta Asya Liderler Zirvesi, Astana’da gerçekleştirildi”, <http://qha.com.ua/tr/turk-dunyasi/1-orta-asya-liderler-zirvesi-astana-da-gerceklestirildi/167720/>, erişim: 16.03.2018
- Anonim, kg(15.03.2018), “Orta Asya Ülkeleri Cumhurbaşkanları İstişare Toplantısı”, <http://kabar.kg/tur/news/orta-asya-ulkeleri-cumhurba-kanlar-i-sti-are-toplant-s/>, erişim: 16.03.18
- Anonim, kg (16.03.2018), “Orta Asya ülkelerinden ortak deklarasyon”,<http://kabar.kg/tur/news/orta-asya-ulkelerinden-ortak-deklarasyon/ >, erişim: 16.03.18
