Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, 1918’de Azerbaycan soykırımının 100. yıl dönümü için bir anlaşma imzaladı.
“Ermeni milliyetçileri tarihin çeşitli evrelerinde mitolojik “Büyük Ermenistan” fikrini gerçekleştirmek amacıyla soydaşlarımıza karşı etnik temizlik, sürgün ve katliamları gerçekleştirdiler. Azerbaycan halkına işlenen en korkunç trajedilerinden biri de 100 yıl önce – 1918 yılının Mart-Nisan aylarında Bakü Sovyeti mandası altında faaliyet gösteren Taşnak-Bolşevik silahlı örgütleri tarafından vahşicesine işlenen toplu katliamlardır. O günlerde Bakü’de, ayrıca Bakü eyaleti de dahil olan diğer şehir ve kazalarda on binlerce kişi etnik ve dini mensubiyyetine göre katledilmiş, yerleşim birimleri yıkılmış, kültürel yapılar, cami ve mezarlıklar yıkılmış ve dahası… Acımasız Ermeni milliyetçileri, daha sonra insanlık dışı eylemlerine devam etmişlerdir. Karabağ, Azerbaycan Halk Cumhuriyeti Hükümeti, Ermenilerin yaptıkları ağır cinayetlerin araştırılması için Olağanüstü Soruşturma Komisyonu oluşturmuş, komisyonun ortaya koyduğu gerçeklerin halkın hafızasında yer edilmesi ve dünyaya iletilmesi için bir takım tedbirler almıştır. Bununla birlikte Halk Cumhuriyeti’nin yıkılmasından sonra bu süreç durdurulmuş, yaşananların tahkik edilmesinin ve ona uygun siyasi-hukuki değer verilmesi engellenmiştir. Sadece 80 yıl sonra -26 Mart 1998 ‘de- milli lider Haydar Aliyev’in imzaladığı “Azerbaycanlıların soykırımı hakkında KHK” bu vahim olaylara siyasi bir değerlendirme yapılmış ve 31 Mart “Azerbaycanlıların Soykırım Günü” ilan edilmiştir.
Geçtiğimiz 20 yıl boyunca çok sayıda yeni olgu ve belge toplanmış ve Guba’da bir toplu mezar keşfedilmiştir. Ortaya çıkan tarihsel gerçekler, Ermeni milliyetçileri tarafından Mart ve Nisan 1918’de ve daha sonraki dönemlerde gerçekleştirilen kanlı itirazların coğrafyasının çok daha geniş olduğunu ve trajedi kurbanlarının sayısının çok daha yüksek olduğunu kanıtlamıştır.
Azerbaycan Cumhuriyeti Anayasasının 109’uncu maddesinin 32. bendi uyarınca, Ermeni-Bolşevik silahlı birliklerinin 100 yıl önce Azerbaycanlılara karşı yaptıkları evrensel suçlarla ilgili gerçeği cumhuriyet ve dünya topluluğuna daha iyi anlatabilmek için şunu emrediyorum:
- Azerbaycan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı İdaresi, 1918’de Azerbaycan soykırımının yüzüncü yıl dönümü için hazırlanmış Eylem Planı’nın hazırlanması ve uygulanmasını sağlayacaktır.
- Soykırımın 100. yıl dönümüne, Azerbaycan Cumhuriyeti Millet Meclisine özel bir oturum düzenlenmesi önerisi,
- Azerbaycan Cumhuriyeti Bakanlar Kurulu bu olaylardan doğan diğer konuları çözecektir.”
İlham ALİYEV
Azerbaycan Cumhurıyeti Cumhurbaşkanı
Bakü, 18 Ocak 2018
Sibel Şevval KAÇAR
o-Staj 2018 AVRAM Stajyeri
Kaynakça:
- Anonim(2018), “İlham Aliyev’in önemli kararı”, <http://xezerxeber.az/G%C3%BCnd%C9%99m/191179.html> E.T.:18.01.2018
- İlham Aliyev, (2018), “1918 Azerbaycan soykırımının 100. yıldönümü dolayısıyla Azerbaycan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Emri” <http://www.president.az/articles/26762> E.T: 18.01.2018
