Fas, İran’daki elçiliğini, Polisario Cephesi ve Lübnan merkezli Hizbullah örgütü arasındaki ilişkinin ülke güvenliğini tehdit ettiği gerekçesiyle kapatma kararı aldı. “Hizbullah örgütü ile Polisario Cephesi arasındaki ilişkinin ülke güvenliğini ve istikrarını tehdit ettiği gerekçesiyle” İran ile diplomatik ilişkilerini kestiğini bildirdi.
Basın açıklaması Fas Dışişleri Bakanı Nasır Burita’dan geldi. Burita, Fas’ın, Lübnan merkezli Hizbullah örgütü ile Polisario Cephesi arasındaki ilişki sebebiyle İran’ın başkenti Tahran’daki elçiliğini kapatma kararı aldıklarını ve İran Büyükelçisinin de ülkeyi terk etmesi için talimat verdiklerini ifade etti.
Burita, “Hizbullah liderlerinin Polisario’ya fon sağladığı ve onlara eğitim verdiği” yönünde deliller bulunduğu için bu adımın atılmasının gerekli olduğunu ifade etti. Fas Dışişleri Bakanı, ellerinde Hizbullah’ın Polisario’ya askeri destek verdiği ve Cezayir’deki İran Büyükelçiliğinde görev yapan diplomatların, Hizbullah liderlerinin Polisario liderleri ile görüşmelerini kolaylaştırdığı konusunda bilgiler olduğunu söyledi.
Ayrıca Burita, 2016 yılında Lübnan’da Hizbullah’ın desteğiyle Batı Sahralıları desteklemek için bir komite kurulduğunu ve aynı yıl bir Hizbullah yetkilisinin Batı Sahra bölgesine sınırı olan Cezayir’in Tinduf ilini ziyaret ettiğini söyledi. Bakan Burita ayrıca son bir aydır Hizbullah’ın Polisario’ya silah desteği verdiğini de iddia etti.
Fas’ın bu adımına Bahreyn, Katar, Suudi Arabistan, BAE gibi ülkelerden destek geldi. Bahreyn Dışişleri Bakanı Halid bin Ahmed Al Halife, sosyal paylaşım ağı Twitter hesabından bir açıklama yaptı. Al Halife, açıklamasında şu ifadeleri kullandı: “Fas her zaman bizim yanımızda yer aldığı gibi biz de gerekli görülen her zaman onun yanında yer alırız. Fas’ın, Lübnan Hizbullah’ı ile iş birliği yaparak ülkenin düşmanlarını desteklemesi sonucu İran ile ilişkilerini kesme kararını güçlü bir şekilde destekliyoruz.”
BAE Dışişlerinden Sorumlu Devlet Bakanı Enver Karkaş ise, sosyal paylaşım ağı Twitter hesabından konuyla ilgili şu açıklamada bulundu: “Fas’a yönelik politikamız ve desteğimiz köklü bir tarihi mirastır. İyi günde de kötü günde de tutumumuz sabittir.” Ayrıca ülkesinin, ulusal konularda ve İran’ın iç işlerine karışmasına karşı koymada Fas’ın yanında yer aldığını ifade etti.
Fas ile Polisario Cephesi arasındaki gerilim, Fas’ın 1975 yılında Batı Sahra’yı topraklarına katmasından beri devam ediyor. Polisario Cephesi, Batı Sahra’nın bağımsız devlet olduğunu, Fas ise bölgenin kendi egemenliğinde kalması gerektiğini ısrarla vurguluyor. Polisario Cephesi, 1991’de BM’nin ara buluculuğunda varılan ateşkes anlaşmasına kadar Fas güvenlik güçlerine karşı silahlı mücadele yürütüyordu. Ateşkes anlaşmasından bu yana Batı Sahra’nın statüsüyle ilgili görüşmeler başarıya ulaşamadı.
Fas’ın bağımsızlığını tanımadığı Batı Sahra cephesine İran’ın destek vermeyi sürdürmesi, ülkelerin ilişkilerinin daha da kötüye gitmesine ve bölgede gerginliğin tırmanmasına yol açabilir. Üçüncü devletlerin, sorunun çözümü konusunda barışçıl yollar gözetilmesi için çaba sarf etme ve tarafsız davranmaları bölgede güvenliğin ve huzurun tesisi için en önemli adım olacaktır.
Merve ACAR
o-Staj 2018 AFRAM Stajyeri
Kaynak:
- Khalid Mejdoub, Said İbicioğlu (2018), “Fas İran ile diplomatik ilişkilerini kesti”, Anadolu Ajansı, <https://www.aa.com.tr/tr/dunya/-fas-iran-ile-diplomatik-iliskilerini-kesti/1132788>, erişim: 04.05.2018.
- Anonim (2018), “Fas, İran ile diplomatik ilişkilerini kesti”, Dünya Bülteni, <http://www.dunyabulteni.net/afrika/421319/fas-iran-ile-diplomatik-iliskilerini-kesti>, erişim:04.05.2018.
- Fotoğraf: <https://www.aa.com.tr/tr/dunya/-fas-iran-ile-diplomatik-iliskilerini-kesti/1132788>
