Sırbistan’da yaşayan aşırı milliyetçi taraftarlar, Kosova ile yasal ve bağlayıcı bir anlaşma görüşmesi yapılması konusunda endişe duyduklarından, konuyla ilgili bir referandum kampanyası başlattılar.
Sırp milliyetçileri, Kosova ile yapılacak herhangi bir anlaşmaya karşı çıkarken, konuyla ilgili “Kosova İçin Ayağa Kalk” adıyla ortaya çıkan ve bir referandum talebinde bulunan imza toplama kampanyasına başladılar. Kampanyayı,“Halkın Girişimi” isimli bir oluşum yönetiyor. Oluşum yöneticileri, Sırbistan ile eski eyaleti arasında (Kosova) yasal olarak bağlayıcı bir anlaşmaya yönelik herhangi bir hamleyi engellemek istiyor. Kampanyayı yönetenler ve referandum çağrısında bulunmak için kampanyaya imzaları ile destek olanlar, böyle bir anlaşmaya Sırbistan’ın imza koyması ile Kosova’yı bir ‘oldu bitti’ ile tanımış olacağı endişesini taşıyorlar.
“Kosova İçin Ayağa Kalk” inisiyatifinin lideri olan Mladen Obradovic, “Hükümete sosyal baskı uygulamak ve pratikte Kosova’dan vazgeçmek anlamına gelen ‘resmi bağlayıcı anlaşmayı imzalamaktan kaçınmak gerekiyor.” dedi.
Obradovic, fikrin destek toplama aşamasında bile beklenenden fazla ilgi ile karşılandığını ve imza toplama sürecinin en kısa zamanda başlayacağını ekledi. Obradovic’e göre hedeflenen 100 bin imzanın toplanmasıyla referandum talebi meclise sunulacak ve daha sonra meclis, referandum yapmak zorunda kalacak.
Obradovic, 2012 yılında anayasa düzeninin şiddetli bir şekilde devrilmesini ve ulusal, dini ve ırksal nefreti kışkırtmayı amaçladığı gerekçesiyle yasaklanan aşırı sağ bir örgüt olan Obraz’ın kurucusudur. Ancak Obradovic, “Kosova İçin Ayağa Kalk”ın Obraz tarafından değil, bireyler tarafından başlatıldığını ve toplumsal mutabakata dayanması nedeniyle bütün örgütlerin üstünde olduğunu iddia etti. “Sırbistan’ın Kosova ve Metohija’yı korumasını isteyen farklı siyasi kökenlerden, hatta apolitik insanlardan, destek aldık.” Girişimin internet sitesine göre, referandum şimdiden Sırp Ortodoks Kilisesi, avukatlar, besteciler, profesörler, savaş gazileri, gazeteciler ve diğer temsilcilerin desteğini aldı. Siteye göre girişimin takvimi, Sırp yaşamında önemli bir gün olan 28 Haziran St. Vitus Günü’ne kadar 100 bin imza toplamayı hedefliyor.
Cumhurbaşkanı Vucic, uluslararası toplumun Belgrad ve Priştine arasında yasal bir anlaşmaya ulaşılmasını istediğini defalarca belirtti. Geçtiğimiz şubat ayının son günlerinde Almanya Şansölyesi Angela Merkel ile görüştükten sonra yaptığı açıklamada Vucic, “Eğer bağlayıcı bir anlaşma imzalarsak, birçok garanti alacağız. Berlin’den aldığım garantiler, en çok güvendiklerim.” dedi.
Çoğunluğu Arnavutlardan oluşan ve Sırbistan’ın eski eyaleti Kosova 2008 yılında bağımsızlık ilan etti. Ancak Sırbistan, Kosova’nın bağımsız ve egemen bir devlet oluşunu asla tanımayacağını söyledi. Pek çok Sırp hala Kosova’yı ortaçağ Sırp devletinin kalbi olarak görüyor. İki ülke arasında gerilime neden olan başka bir konu ise Kosova’nın kuzey bölgesinde yer alan Sırbistan sınırındaki yoğunlaşmış küçük bir Sırp azınlığa ev sahipliği yapmasıdır.
Yusuf MEHMET
o-Staj 2018 BALKAM Stajyeri
Kaynak:
- Zivanovic, Maja (07.05.2018), Serbian Nationalists Demand Referendum on Kosovo, < http://www.balkaninsight.com/en/article/new-serbian-initiative-for-referendum-for-kosovo-launched-05-03-2018>, erişim: 11.05.2018
- Anonim (07.05.2018), Serbian nationalists demand referendum for Kosovo, < http://top-channel.tv/english/serbian-nationalists-demand-referendum-for-kosovo/>, erişim: 11.05.2018
