Rum Lider Dimitris Hristofyas Pazartesi günü ara bölgede yapılan Liderler arasındaki Müzakerelerde, son 34 senedir gelip geçen tüm Rum liderlerin (müzakerelerde) başları sıkıştıkça ve köşeye sıkıştıklarında uyguladıkları oyunu yine sahneye koymaya çalıştı.
Artık kanıksadığımız ve bıktığımız çirkin bir oyunu…
Hedef müzakereleri çıkmaza sokmak, görüşmeleri tıkamak, sonra da “Türkler Anlaşma İstemiyor” diye yaygara koparıp, BM’ye, AB’ye şikayetlerde bulunmak ve başta ABD başkanı olmak üzere dünyanın tüm önde gelen liderlerine mektuplar yazıp, Türkleri suçlamak.
Bu Bizans oyunundan bıktık artık.
Makarios da yaptı, Kyprianou da, Vasiliou da, Klerides de, Papadopulos da…
Ne vakit başları sıkışsa hemen masaya Türklerin kabul etmeyeceği bir öneri koyarlar. Türk tarafı doğal olarak “Bu öneri BM müktesebatında yer almıyor, kabul edilemez” dediğinde de “Türkler Müzakereleri çıkmaza soktu” diyerek masadan kalkmaya çalışırlar.
BM’nin 47 yıllık Kıbrıs müktesebatı içinde “Adanın nüfusu yapısı 4 Rum’a, 1 Türk oranında oluşacaktır” diye bir kural, bir madde veya üzerinde mutabakata varılmış bir anlaşma yok.
BM’nin hazırladığı ve adada yaşayan 2 halkın onayına sunduğu “Annan Planı”nda da böylesi bir nüfus oranı veya tanımlama yok.
Üç dört hafta önce, Rum müzakere heyetinde yer alan ve Rum Lider Hrtistofyas’ın da danışmanı olan Tomazos Çelebis’in Haravgi gazetesinde yayınlanan röportajında resmen dile getirdiği, sonra da Rum Lider Hristofyas’ın son haftalar içinde birkaç keredir yüksek sesle dillendirdiği bu “Yeni Kurulacak federal devlette Türklerle Rumların sayısal oranı ¼’ü geçemez. Bu bizim olmazsa olmazımızdır” görüşü tamamen müzakereleri tıkamaya veya çıkmaza sokmaya yöneliktir.
Nitekim Hristofyas pazartesi günü yapılan müzakerede bu konuyu masaya getirdi ve bu görüşü de Cumhurbaşkanı Dr. Derviş Eroğlu tarafından da anında reddedildi.
Görüşmeler bittikten sonra Rum Cumhurbaşkanlığı sarayında basına bir açıklama yapan Hristofyas, Eroğlu ile gerçekleştirdiği görüşmenin “Kötü Gittiğini” açıklayarak aklınca masadan Türkleri suçlayarak kaçabilmesinin temellerini oluşturmaya çalıştı.
Çünkü Hristofyas için işler iyi gitmiyor.
BM’nin Kıbrıs konusunu bir sonuca bağlayabilmek için başlattığı yoğun çalışma Hristofyas’ın üzerinde müthiş bir baskı oluşturmaya başladı.
BM Genel Sekreteri Ban Ki Moon’un görev süresi ikinci döneme girdi ve artık son. Herhangi bir beklentisi de yok. Rumların kendisini protesto etmesinin pek bir değeri veya üzerinde olumsuz etkisi de olmayacak.
Bu nedenle de Genel Sekreter Moon, Eroğlu ve Dimitris Hristofyas’ın 22 – 24 Ocak’ta randevulaştıkları New York, Greentree’de Kıbrıs sorununun bütün iç yönlerini kapatmak istiyor. Kıbrıs müzakerelerinde bir sonraki aşamaya, yani “Uluslararası Konferans”a geçebilmek için görüş birliklerine varılmasını hedefliyor. Bu nedenle de Kıbrıs ekibini seferber etti.
Bir sonraki New York görüşmesi açıklananın aksine 22, 23 ve 24 Ocak’ta yapılacak ve bu toplantıda Moon, liderlerin arasındaki anlaşmazlıkları aynen Annan Planı görüşmelerinde olduğu gibi, BM uzmanlarının da yardımıyla görüşerek, bu sonuca varılmasını planlıyor.
BM eski düşüncelerin ve varsayımların aksine “zamanın dar olduğu ve müzakerelerin ilânihaye devam edemeyeceği” kararında.
Bu düşünceye, Güvenlik Konseyi daimi üyesi, röportör ve 1960 Kıbrıs Cumhuriyeti garantör devletlerinden biri olan İngiltere de destek veriyor. Bu konuda ABD ve BM ile yakın bir çalışma ve işbirliği içerisinde.
Genel Sekreter Ban Ki Moon’un tabiriyle Greentree’de Ocak ayında yapılacak “Üçlü Görüşme” artık bu serinin sonuncusu yani “End Game”.
Bu “Son El”deki gelişmeler ne olursa olsun Şubat veya Mart ayında Uluslararası bir Konferans düzenlenecek ve top katılımcıların kucağına atılacak.
BM bu işten hiçbir sorun yaşamadan sıyrılmayı başarırken, çıkmaza giren müzakerelerin sorumluluğu Rumların sırtında kalacak. Arkasından da farklı bir çözüm modeli masaya konacak. Kıbrıs Müzakerelerinin 2012 falı aynen böyle.
Prof. Dr. Ata ATUN
