Yusuf Kamış
Göç Çalışmaları Stajyeri
Bu yazı, AP News’in 24 Nisan 2023 tarihli “Over 1,000 Migrants Reached Italian Isle; 23 Reported Missing” isimli haberinin analizini içermektedir. Yapılan analizde The Guardian ve Euronews kaynaklarına da başvurulmuştur. Habere göre İtalya Sahil Güvenliği tarafından yapılan açıklamada, Tunus’tan kaçak botlarla açılan göçmenlerden 1200’e yakınının İtalya’nın küçük bir adasına ulaşabildiği ve çok sayıda göçmenin ise denizde kaybolduğu bildirildi (D’Emilio, 2023).
Haber, Tunus’tan 35 teknenin yola çıktığını ve 3 geminin arızalandığını, İtalya Sahil Güvenliği ve Avrupa Sınır Koruma Teşkilatı’nın müdahalede bulunduğunu bildiriyor. Pazar günü 640 göçmenin ise Lampedusa Limanı’na ulaştığı bildiriliyor. İtalya kaynakları ise 34 kişi ve 1 ceset taşıyan bir göçmen teknesine bir Tunus balıkçı teknesinin yardım ettiğini ve İtalyan sahil güvenliğine nakledildiğini belirtti. Göçmenlerden biriyle yapılan röportajda “Eğer Avrupa bizi istemiyorsa, o zaman bizden, Burkina Faso ve diğer ülkelerden kakao ve kahve almamaları gerekir. Hatta Afrika kıtasına giden gemileri engellemeleri gerekiyor çünkü Avrupa’dan Afrika’ya giden gemiler olduğu müddetçe, her zaman Avrupa’ya gitmek isteyen siyahiler de olacak.” sözlerine yer verilmiştir. Konuyla ilgili BBC News Türkçe gazetesinin 25 Temmuz 2022 tarihli “İtalya’ya Ulaşan Göçmenlerin Sayısı 1200’ü Buldu” haberinde hafta sonu İtalya’ya ulaşan göçmenlerin sayısının 1200 olduğu ve o tarihte de göçmenlerin Lampedusa Limanı’nın barınağına götürüldüğü belirtilmiştir. 2022 yılında göç edilen bölgelerin aynı olması ve aynı şekilde barınakların yeteri kadar göçmeni barındıramaması gibi sorunlar hala geçerliliğini koruyor. Ayrıca İtalyan sahil güvenlik ekiplerinin göçmen gemilerine karşı ihmalkarlığı hakkında Euronews’in 8 Haziran 2023 tarihli “İtalya Açıklarında Bin 400 Göçmen Kurtarıldı” haberinde ise hava koşullarını gerekçe göstererek devriyeye çıkmayı reddeden sahil güvenlik ekiplerinin göçmenlerin ölümünde ihmalinin olup olmadığının araştırıldığı belirtilmiştir.
Akdeniz’de göç faaliyetleri konusunda Euronews, 10 Nisan 2023 tarihli “Akdeniz’den İtalya’ya Ulaşan Göçmen Sayısı Geçen Yıla Oranla Üç Kat Arttı; Neden?” haberinde İtalya’ya göçmen sayısındaki artışın sebeplerini sıralamıştır. Hava koşullarının Libya ve Tunus kaçakçılarının çıkışları organize etmek için kolaylaştırdığını belirtmesine ek olarak haberde UNCHR’nin raporuna göre deniz yoluyla gelenlerin yüzde 58’inin Tunus’tan, yüzde 38’inin ise Libya’dan; geçen yıl ise bu oranın yüzde 51’inin Libya’dan ve yüzde 31’inin Tunus’tan olduğunu yazmıştır. Diğer bir sebep olarak da Tunus’un göçmen güzergahlarından biri haline gelmesinin ülkedeki siyasi değişmeler olduğunu ve basında yer alan haberlere göre hükümetin, göçmenlerin suç faaliyetlerine karıştığını iddia etmesiyle Fildişi ve Gine vatandaşlarının ülkeden kaçtıklarını ifade etmiştir. UNCHR’nin kıdemli kamu bilgilendirme görevlisi Federico Fossi, “Geçmişte Libya’nın ana çıkış ülkesi olması, bize Tunus’ta ekonomik kriz ve Sahra altı uyruklulara yönelik baskılar açısından yaşananların etkisi olduğunu gösteriyor.” açıklamasında bulunmuştur (Euronews, 2023). Daha önceki haftalarda Lampedusa Limanı’ndaki göçmenlerin İtalya karasında dağıtıldıktan sonra kapasitesinde azalma yaşanmış ancak tekrar gerçekleşen göç dalgasıyla mevcut kapasitenin aşıldığı belirtilmiştir. Bu sebepten ötürü hükümet yetkilileri, göçmenler için yeni liman bulmak zorunda kalan İtalya’nın çözüm olarak kurtarma gemilerini Kuzey İtalya’ya gönderme kararına karşın kaçak yolculara güvenlik sağlayarak yasadışı göçü teşvik ettiğini ifade ediyor.
The Guardian’ın 8 Kasım 2022 tarihli “İtaly’s Migration Policy is in Breach of International Law, Say Legal Experts” haberi ise İtalya’nın aşırı sağcı hükümetinin anti-göç planını yürürlüğe koyduğunu ve Akdeniz’de kurtarılan göçmenlerin geri gönderilmesini işliyor. Hükümetin başında bulunan Giorgia Meloni, parti lideri olarak geçmişte “Roma’nın göçmenleri geri göndermesi ve göçmenleri kurtaran gemilerin batırılması gerektiğini” söylemişti. Giorgia Meloni’nin neo-faşist kökenlere sahip bir lider olarak görünürde olduğu da haberde ifade edilmiştir (Tondo, 2022). Ayrıca, Euronews’in 27 Şubat 2018 tarihli “İtalya: Göçmen Sorunu Gölgesinde” haberinde aşırı sağcı İtalyan Kardeşler Partisi’nin lideri Giorgia Meloni’nin seçim konuşması fazlasıyla dikkat çekicidir. “100 bin İtalyan gencinin ülkeyi terk ettiğini, onların yerine 180 bin eğitimsiz, yamyam Afrikalının geldiğini” söylemişti ve “ülkelerinde 600 bin yasadışı göçmenin bulunduğunu, ya onları ülkelerine geri gönderilmesini ya da Avrupa’da paylaşılmasını istediğini” belirtmiştir. Giorgia Meloni’nin iktidarından sonra da İtalya’ya göçmen akınının sayısında ciddi artışlar olduğu ifa edilmiştir. İtalya, göçmenlerin çoğunu geri gönderemiyor ve bazı göçmenlerin Kuzey Avrupa’ya gidişi için transit ülke konumuna geldiği de anlaşılmıştır. Üstelik, Avrupa’ya göçmen akınlarının sonucu olarak aşırı sağcı partilerin iktidara gelmesi, İtalya’yı göçmen akınlarını engellemek için insan haklarına aykırı yollara başvurmaya teşvik etmektedir. İtalya’da hükümetin başında hâlâ Giorgia Meloni bulunmakta ve göçmen akınlarını engellemek için hem kaçakçılara hem de yardım gemilerine engel koymaya çalışsa da iyi hayat şartlarında yaşamak isteyen göçmenlerin Tunus, Libya ve Türkiye’den yola çıkarak hayatlarını riske atmaya devam ettikleri ifade edilmektedir.
Sonuç olarak, Akdeniz’deki göçmen faaliyetleri hızla artmaya devam ediyor. İtalya’nın, sığınmacı kabul etmemeye yönelik izlediği politikanın en önemli nedenlerinden birisi göçmenlerin savaştan ya da zulümden kaçmayıp sadece yoksulluktan kurtulmak ve daha iyi hayat şartlarına sahip olmayı istediklerinden ötürü göç talep etmeleridir. İtalya İçişleri Bakanlığı’nın verdiği bilgilere göre, yılın ilk çeyreğinde Tunus’tan 13.000 kişinin İtalya’ya geçmeyi denediği, Sahra Altı Afrika’daki birçok milletten kişinin Avrupa’ya kaçak yollarla giriş yaptığı, 25 Nisan 2023 tarihinde İtalya’ya ulaşanların sayısının 36.600 olduğu ve bu sayı son iki yılın en yüksek seviyesi olduğu ifade edilmektedir. Göçmenlerin göç ettiği ülkeler ile İtalya’nın geri kabul anlaşmasının kısıtlı olmasından dolayı göçmenler uzun süre boyunca yasal bir belirsizlik içinde kaldıklarını ve bundan dolayı Kuzey Avrupa bölgelerine girmeye çalıştıklarını ifade etmekte. Tüm bu haberlerin neticesinde İtalya, ilerleyen yıllarda da göçmenler için hedef ve transit ülke konumunda olmaya devam edebilir. Ayrıca Avrupa’da yükselmeye devam eden aşırı sağ grubun ve halkın göçmenlere karşı düşmanca tavırları, göçmenler için Akdeniz üzerinden yapılan göç hareketi kadar tehlikeli bir durumu da beraberinde getirmekte.
Kaynakça
Akdenizden İtalya’ya Ulaşan Göçmenlerin Sayısı Geçen Yıla Oranla Üç Kat Arttı; Neden? (2023, Nisan 10). Euronews. https://tr.euronews.com/2023/04/10/akdenizden-italyaya-ulasan-gocmen-sayisi-gecen-yila-or anla-uc-kat-artti-neden
D’Emilio, F., (2023, Nisan 24). Over 1,000 Migrants Reached Italian Isle; 23 Reported Missing. AP (Associated Press).
https://apnews.com/article/migrants-lampedusa-italy-tunisia-smugglers-migration-8f76ea2b6628979c706b925244db3d16
İtalya Açıklarında 3 Günde Bin 400 Göçmen Kurtarıldı. (2023, Haziran 8). Euronews. https://tr.euronews.com/2023/06/08/italya-aciklarinda-3-gunde-bin-400-gocmen-kurtarildi
İtalya’ya Bir Günde Ulaşan Göçmenlerin Sayısı 1200’ü Buldu. (2022, Temmuz 25). BBC News Türkçe. https://www.bbc.com/turkce/articles/c72qeg9drvxo
İtalya: Göçmen Sorunu Gölgesinde Seçimler. (2018, Şubat 27). Euronews. https://tr.euronews.com/my-europe/2018/02/27/italya-gocmen-sorunu-golgesinde-secimler
Tondo, L., (2022, Kasım 8) Italy’s Migration Policy is in Breach of International Law, Say LegalExperts.The Guardian. https://www.theguardian.com/world/2022/nov/08/italy-far-right-government-enacts-anti-migr ation-plan
