Kosova ve Sırbistan Cumhurbaşkanları 8 Kasım Perşembe günü Avrupa Birliği Dış Politika Yüksek Temsilcisi Federica Mogherini ile görüştü.
AB gözetiminde 2010 yılında başlayan Belgrad-Priştina diyalog sürecinde taraflar en son Temmuz 2018’de Brüksel’de bir araya gelmişti.
Brüksel’deki görüşme Kosova’nın Bosna Hersek ve Sırbistan’ın tüm ürünlerine %10 gümrük vergisi yaptırımı kararı almasından hemen sonra gerçekleşti. Kosova hükümeti bu kararı Belgrad yönetiminin Kosova’nın tanınma çalışmalarını engellemesini neden göstererek almıştı.
Brüksel’de açıklama yapan ve sinirli olduğu görünen Sırbistan Cumhurbaşkanı Vucic, “Pristina ile görüşmeler devam eder ancak alınan bu yasadışı kararı iptal etmeleri gerekiyor.” dedi. Vucic görüşme sonrasında Sırbistan televizyonu RTS’ye şu açıklamaları yaptı. “Birileri sizi kuzeye silahlı kuvvetler göndermekle tehdit ediyor. Üstüne CEFTA anlaşmasını 10 yıl sonra %10 gümrük vergisi koyarak bozmaya çalışıyor. Bu durumda kim bizden bir şey üzerinde anlaşma bekleyebilir?”
Vucic ayrıca diyaloğun devam etmesi için şartlar hakkında konuşmak istemediğini ancak bizden hiç kimse Pristina’nın yasadışı uygulamaları kaldırılmadığı sürece Brüksel’e gelmeyecek dedi.
Kosova Cumhurbaşkanı Thaci de görüşme sonrası açıklamalarda bulundu. Thaci, görüşmenin gergin geçtiğini ve bir çok karşı karşıya gelme durumu olduğunu belirtti. Kosova Cumhurbaşkanı “Olayların nasıl ilerleyeceğinin zaman içinde görebiliriz, Sırpların söylemleri agresif ve küstahça, biz ise dengeli bir anlaşmaya ulaşmak için argümanlarla konuşuyoruz. Birleşmiş Milletlerin 1244 sayılı kararının değişmesi ve BM’ye üyelik ile tanınma üzerine odaklanıyoruz.” dedi.
AB Dış Politika Yüksek Temsilcisi Federica Mogherini ofisinden bir basın açıklaması yapıldı. Açıklamada Avrupa Birliği’nin Sırbistan ve Kosova’nın diyalogla ilgili bağlılıklarını korumalarını ve iki ülke arasında kapsamlı bir normalleşme süreci ile AB hedeflerine ulaşılmasını beklediği belirtildi. Kosova ve Sırbistan’ın normalleşme sürecini sekteye uğratacak açıklama, uygulama ve tutumlardan uzak durmaları gerektiği ifade edildi.
Brüksel’de gerçekleşen Vucic-Thaci görüşmesi iki liderin 18 Temmuz’dan sonra ilk kez bir araya geldikleri görüşme oldu. İki liderin son görüşmesinden sonra uzunca bir süre Sırbistan ile Kosova arasında toprak değişimi ile bir çözümün olabilirliği tartışıldı. Bilindiği üzere Kosova 2008 yılında Sırbistan’dan bağımsızlığını ilan etmiş ve Sırbistan bu kararı hiçbir zaman tanımayacağını açıklamıştı. Buna rağmen iki ülke on yıllar süren sorunu Avrupa Birliği moderatörlüğünde çözüme kavuşturmak için görüşmeler gerçekleştiriyor. Zira iki ülkenin de AB üyeliği hedefi var ve Sırbistan AB ile üyelik müzakereleri gerçekleştiriyor.
