Doha konumu itibariyle dünya politikası dengelerinde çok küçük bir yeri bulunurken, uygulamaya koyduğu petro-diplomasisini hız kesmeden sürdürüyor. Suriye krizinden Afganistan, Sudan’dan Mali’ye kadar bu küçük ülkenin adını sıklıkla duymaktayız. Peki Katar dış politikası ne yapıyor, Dış politika da izlediği ilkeler var mı, Katar Ortadoğu da lider ülke mi olmak istiyor? Soruları şimdilik Katar’ın ertelediği cevaplar arasında yer almaktadır. İngiliz sömürü dönemi sonrasında hızlı bir şekilde toparlanmaya çalışan Katar’ın son dönemde ortaya koyduğu çaba ilgi çekici. Hamas ile işbirliğinden, Mısır krizine kadar birçok alanda yatırımları ve katkıları olan Katar’ın bu dış politika vizyonu şimdilik ‘aidiyet bağı’ konseptine bağlıdır. Dış politikasında net ilkeleri henüz belirlemeyen Katar, uluslararası platforma çıkışı için medya başta olmak üzere, enerji sektörünü ciddi anlamda kullanmaktadır. G.Kore başta olmak üzere, İran ve Rusya ile ciddi yatırımları bulunan Katar’ın uluslararası platforma entegresi kısa vadede gerçekleşti. Bu ve buna benzer politikaları ayrı sütunlar içerisinde incelemeyi başarabilen Katar’ın Afrika’ya açılımı konusunda batı medyasında sıkça haberler yer alıyor. Mali krizi sonrasında özellikle Fransa tarafından öne atılan Mağrib El-Kaidesi, Ensar Din gibi silahlı milislere Katar desteğinin olduğunu iddia ediyordu. Buna rağmen ise Fransa, petrol başta olmak üzere doğalgaz alışverişinin olduğunu bilinen ticari antlaşmalar arasında yer alıyor. Katar sahip olduğu büyük doğalgaz rezervleri başta olmak üzere birçok ülkenin Afrika’ya giriş yaptığı Sudan da, Etiyopya ve Somali de az da olsa katkısının olduğu söylenebilir. Özellikle geçtiğimiz yıl Katar başbakanı Hamad Bin Haşim’in Etiyopya ziyareti sonrasında Katar’ın bölgeye olan ilgi medya da ön plana çıkmıştı. El- Şebab başta olmak üzere farklı din, dil gibi gruplar üzerinde bir müzakere etkisi de olabilecek Katar’ın bölgeye entegresi elbette önem teşkil ediyor. Doha’nın Afrika açılımı için bir süreç başlattığını söylemek doğru olmaz. Ancak Katar yönetimi Afrika da etkili olmak istediği de gerçek. Bu sebeple medya olmak üzere petro-diplomasiden de vazgeçmeyen Katar’ın bölgeye Etiyopya ve Sudan’dan girmesi elbette tesadüfi değildir. Enerji arz güvenliği, şirket politikaların çokluğu ve iş imkanları Katar diplomasisini bölgeye yayıyor. Katar şimdilik Afrika da etkisi gözükmeyen bir ülke olsa da ilerleyen yıllarda özellikle çatışma alanlarında sıkça görebileceğimiz bir arabulucu rol üstlenebilir.
Emrah Usta
