Kıbrıs Rum kesiminin Türkiye ve KKTC haklarını ihlal eden Doğu Akdeniz’deki doğalgaz arama girişimlerinin Türk donanması tarafından engellenmesiyle başlayan süreç, KKTC açısından tarihi bir görüşmenin de yolunu açtı.
Tarihi görüşmenin süreci ENİ şirketine ait “Saipem 12000” gemisinin Rumlar adına Akdeniz’de doğalgaz aramak için yola çıkmasıyla başladı. Saipem 12000 gemisi, Türkiye’nin münhasır bölgesi olarak kabul ettiği üçüncü parsel yolunda Türk savaş gemileri tarafından durduruldu. Rum yönetimi, konuyu başta BM olmak üzere uluslararası arenaya taşıdı.
Ankara ve Kıbrıs Türk tarafı konuyla ilgili olarak “birlikte hareket edileceği” mesajı verdi ve Kıbrıslı Türklerin haklarının ihlal edilmesine izin verilmeyeceğini açıkladı. Bunun üzerine İtalyan ENİ şirketi, Ankara ile görüşmek istedi. Lakin Ankara, bu konunun muhataplarının Kıbrıs Türk tarafı olduğunu belirtti ve “gerçek adres Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti” çıkışı yaptı. Bunun üzerine İtalyan Dışişleri Bakanlığı, KKTC Dışişleri Bakanlığı ile irtibata geçti ve Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı Kudret Özersay, İtalya’ya davet edildi.
Kudret Özersay’ın İtalyan şirketinin CEO’su Claudio Descalzi ile yaptığı görüşmede, “Ada’da diplomatik bir çözüm bulunmadan adım atılmayacağı” yönünde güvence verildiği öne sürüldü. Ada’daki krizin içerisinde yer almak istemeyen ENİ yetkilileri Özersay ve ekibine uzlaşma yolunu seçmek istediğini bildirdi. Öte yandan İtalya, Kıbrıs Rum Yönetimi’ne de konunun çözümü için diplomasinin işletilmesini istedi.
Tarihi görüşmeyle ilgili değerlendirme yapan üst düzey bir yetkili, “ENİ ile yapılan görüşme, sadece bir şirket olarak değerlendirilmemeli. Bu noktadan sonra diğer şirketler, uluslararası aktörler KKTC’yi ve Kıbrıs Türk tarafının rızasını almak zorunda kalacak. ENİ veya diğer şirketler artık şunu biliyorlar, doğalgaz Rumlar ve Türklerin ortak zenginliği. Türklerin rızası olmadan sondaj yapamazlar, ileri de ciddi tazminat ödemek zorunda kalırlar.” açıklamasında bulundu.
Aybüke Rabia Halil
o-Staj 2018 AÇAM Stajyeri
Kaynakça:
- Anonim (2018), “İtalya’da Tarihi Girişim”, < https://www.kktcbulten.com/haber/110/italyada-tarihi-girisim.html >, erişim: 24 Şubat 2018
- Anonim (2018), “İtalya’da Tarihi Görüşme”, <https://www.dha.com.tr/politika/italyada-tarihi-gorusme/haber-1565768>, erişim: 24 Şubat 2018
- Anonim (2018), “Avrupa’dan KKTC’ye Resmi Temas”, <https://www.aydinlik.com.tr/avrupa-dan-kktc-ye-resmi-temas-italya-da-tarihi-gorusme-dunya-subat-2018-1>, erişim: 24 Şubat 2018