Fransa 29 Ocak 2001 tarihinde “Fransa, 1915-1917 yıllarında Osmanlı İmparatorluğunda Ermenilere yapılan soykırımı tanır” ifadesiyle belirttiği yasa kararını tanımıştı. Bu yasa kararı, Türkiye ile Fransa arasında kırgınlıklara yol açmıştı. Fakat Türkiye’nin ısrarla karşı çıkmasına ve soykırım iddialarını reddetmesine rağmen Fransa 1915 Ermeni olaylarının “soykırım” olduğunu inkâr edenlerin cezalandırılmasını öngören tartışmalı yasa tasarısını 86’ya karşı 127 oyla kabul etti. Tasarıya göre; Fransız yasaları tarafından tanınan soykırımların reddine, bir yıl hapis ve 45 bin avro para cezası istenebilecek.
Türkiye, Fransa’nın onayladığı yasa kararına sert tepkiler gösterdi ve bu şekilde bir kararın alınacağı konusunda yapılan açıklamalardan itibaren yasanın Fransa ve Türkiye arasında onarılamaz yaralar açacağı ve iki ülke arasındaki tüm siyasi ilişkileri çıkmaza sürükleyeceğini bildirmişti. Bu kararla Fransa, Türkiye’nin ne ekonomik ne de siyasi açıdan desteğine ihtiyaç duyuyor. Ayrıca karar sonucu Adalet Bakanı Sadullah Ergin’in yaptığı açıklamada, Fransa Senatosu’nun almış olduğu kararı “saygısızlık” olarak adlandırdı.
Yasa tasarısını hazırlayan iktidardaki Halk Hareketi Birliği (UMP) partisinin milletvekili Valerie Boyer, teklifin kabulünden sonra gözyaşlarına hâkim olamadı. Diğer taraftan yasa tasarısı Ermenistan’da da memnuniyetle karşılandı.
Ayrıca, Dışişleri Bakanlığı yaptığı yazılı açıklamada, kararı şiddetle kınadığını ve bu karara tepkinin her türlü platformda dile getirileceğini ifade etti. Daha önce de Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, oylama öncesi yaptığı açıklamada Ankara’nın yanıtının hazır olduğunu bildirmiş ve “Eğer yasa tasarısı kabul edilirse atılacak adımları belirledik. Kimsenin bundan şüphesi olmasın” şeklinde konuşmuştu.
Türkiye, bu yasanın resmileşmesi durumunda Fransa’yı AİHM’ye şikayet edeceğini, iki ülke arasındaki askeri ve siyasi ilişkileri askıya alacağını dile getirmişti. Tasarı, Sarkozy’nin 15 gün içinde imzalaması ve resmi gazetede yayımlanmasından sonra resmileşecek ve Türkiye Fransa’ya karşı düşündüğü yaptırımları hayata geçirmek için Sarkozy’nin imzasını bekleyecek.
Elif ÖZYER
UİÇ Stajyeri
