ZENGEZUR KORİDORU DENGELERİ DEĞİŞTİRECEK (11.06.2021)
Azerbaycan’ın Dağlık Karabağ zaferinin ardından bölgedeki dengeler değişecek. Azerbaycan ile Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti arasında inşa edilecek ve Ermenistan toprakları üzerinden geçecek Zengezur Koridoru bölgedeki ülkeler arasındaki ticareti artırmasının yanında hem doğu-batı hem de kuzey-güney yönüne ulaşım sağlayacak. Bu sayede yeni bir dönem başlayacak.
Dağlık Karabağ’da 44 gün süren savaşın ardından Azerbaycan, Ermenistan ve Rusya 10 Kasım 2020 tarihinde üçlü anlaşma imzaladı. Anlaşmanın en önemli maddelerinden biri de Azerbaycan ile Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti’ni hem kara hem de demir yolu ile birbirine bağlayacak “Zengezur Koridoru”nun hayata geçirilmesi oldu. Nahçıvan Koridoru olarak da adlandırılan ulaştırma hattı Azerbaycan, Ermenistan ve Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti’nin yanı sıra bölge ülkeleri Türkiye, Rusya, İran ve Orta Asya Türk cumhuriyetleri için yeni ekonomik ve ticari imkânlar sunacak.
Nahçıvan Koridoru aynı zamanda Güney Kafkasya’dan geçen hem kuzey-güney hem de doğu-batı ulaşım koridorlarının bir parçası olmaya aday.
Nahçıvan Koridoru stratejik açıdan da büyük önem taşıyor. Türkiye bu koridorla Gürcistan ve İran’ın kara yollarını kullanmadan doğrudan Azerbaycan’a ve oradan da Orta Asya Türk cumhuriyetlerine ulaşma imkânı bulacak. Üstelik Azerbaycan’ı Gürcistan üzerinden Türkiye’ye bağlayan Bakü-Tiflis-Kars demiryolu ile karşılaştırıldığında yeni koridorun yaklaşık 340 kilometre daha kısa olması öngörülüyor.
Bu koridor nakliye maliyetlerini düşürecek; ikili ve çok taraflı ticareti, kargo ve yolcu taşımacılığını teşvik edecek.
Oluşturulacak Nahçıvan Koridoru’ndan doğrudan yararlanacak diğer iki ülke ise 10 Kasım anlaşmasının imzacısı olan Ermenistan ve Rusya. Koridor Rusya için bölge ülkelerine alternatif bağlantı imkânı sağlayacak. Rusya, bu koridorla Orta Doğu’ya kadar ulaşabilecek.
Ermenistan ise bu koridoru kullanarak ekonomik izolasyonunu sonlandırıp bölgesel ulaşım projelerine katılabilecek. Üyesi olduğu Avrasya Ekonomik Birliği pazarında etkin rol almasının önü açılacak.
Rusya ile Ermenistan arasında doğrudan kara bağlantısının olmaması iki müttefikin ticari ilişkilerini olumsuz etkiliyordu.
Kaynak: AA
GÖZLER BIDEN-PUTIN GÖRÜŞMESİNDE
Dünyanın gözü 16 Haziran’da Cenevre’de yapılacak Biden-Putin görüşmesinde. Soğuk Savaş’ın izlerini taşıyan bir dönemde gerçekleşecek görüşmede bölgesel krizlerden enerji rekabetine kadar birçok mesele masaya yatırılacak.
Washington-Moskova hattında gerilim dinmiyor. İki ülke ilişkilerinde tansiyon Biden başkan seçildikten sonra da değişmedi, aksine arttı. Biden ve Putin, karşılıklı ağır suçlamaların ardından 16 Haziran’da Cenevre’de bir araya gelecek.
36 yıl sonra yine bir ABD-Rusya liderleri zirvesine ev sahipliği yapacak olan Cenevre’de katil suçlamaları, Ukrayna krizi, enerji rekabeti ve yaptırımlar masada olacak.
İki ülke hem enerji yollarını hem de kaynaklarını kontrol etmek için kıyasıya yarışıyor. Rus doğal gazını Avrupa’ya taşıyacak Kuzey Akım 2 projesinin ardından Rusya ile ABD arasındaki rekabet enerji savaşına dönüştü. Moskova’nın etkisini kırmaya çalışan Washington, projeye ilişkin birçok kez yaptırım uyguladı. Ancak Rusya yönetimi geri adım atmadı. ABD’nin yeni hamlesi ise NATO’nun Rusya’ya doğru genişleme politikası oldu. Biden, niyetinin “NATO ittifakının gücünü Çin ve Rusya’ya göstermek” olduğunu açıkladı. Putin de NATO’nun Rusya sınırlarını çiğnediğini, ülkenin güvenliğine tehdit oluşturduğunu öne sürdü.
İki ülke arasında bardağı taşıran diğer gündem maddeleri ise Rusya’nın Ukrayna sınırına asker konuşlandırması, Rus muhaliflerin tutuklanması, Orta Doğu krizi ve ABD’ye düzenlenen siber saldırılar…
ABD ve Rusya bu görüşmeden ne bekliyor? Beyaz Saray, ikili ilişkilerde öngörülebilirlik ve istikrarı sağlamak istiyor. Kremlin Sarayı ise gerilimin bir anda düşmesini beklemiyor. Ancak uzmanlar ABD-Rusya arasında diyalog kanallarının açık olmasının sorunların çözümüne yardımcı olacağı görüşünde.
Kaynak: BBC, Reuters