Başkenti Manila olan Filipinler Cumhuriyeti, Güneydoğu Asya’da Malay Takımadaları bölgesinde yer alan adalar ülkesidir. Bölgede yüzyıllardır süren Hıristiyan- Müslüman çatışması sonucunda bugün, Filipinlilerin yaklaşık %86’sı Hıristiyan; %10’u ise Müslüman’dır.
İslami direniş örgütü olan Moro İslamı Kurtuluş Cephesi’ nin lideri Murad Ebrahim ile Filipinler Devlet Başkanı Benigno Aquino, 7 Ekim 2012 tarihinde çerçeve anlaşma üzerinde uzlaşmaya vardı ve 15 Ekim 2012’de anlaşma imzanlandı. Bu anlaşma ile 40 yıl önce başlayan ve 120 bini aşkın kişinin ölümüne ve 2 milyon kişinin evini terk etmesine sebep olan çatışmadan sıyrılıp, barış sürecine girilmesi sağlanmıştır.
Yerel dilde Moro olarak bilinen Müslümanlar, ülkenin güneyinde Mindanao’da yaşamını sürdürmektedir. 15 Ekim tarihinde imzalanan çerçeve anlaşmaya göre Müslümanların yoğunlukta yaşadığı Mindanao’ya özerklik verilecek ve Müslüman kimliği tanınacak. Ayrıca bölgede yaşayan Müslüman direnişçilerin silahı bırakması ile barış mümkün olacaktır. Mindanao’nun yeni adı ise Moro’ların yaşadığı yer, Bangsamoro olacaktır.
Barış sürecinin başlamış olması yeterli görülmemekle birlikte, barış adına büyük bir adım olarak değerlendirilmektedir. Çünkü son 15 yıldır barış yönünde atılan adımlardan olumlu sonuçlar alınamamıştı fakat şimdiki anlaşmaya geniş siyasi destek mevcuttur.
Devlet Başkanı Benigno Aquino’nun görev süresi 2016’da dolmaktadır ve bu zamana dek gerekli adımların atılması planlanmaktadır. Bangsamoro için yasa çıkarılmasının ardından coğrafi sınırlar referandum ile belirlenecektir.
Konu ile ilgili değerlendirmeleri eleştiren Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, bölgede 500 yıldır süren Hıristiyan-Müslüman çatışmasının Kürt Meselesi ile karşılaştırılmasının tarihi gerçekler ile uymadığını belirtmiştir.
(TUİÇ Akademi, Anadolu Ajansı, BBC, Star)
Öznur HACIOSMANOĞLU
TUİÇ Stajyeri
