BGNES’in haberine göre, Bakanlar Kurulu’nun meclise yaptığı teklif üzerine Bulgaristan-Yunanistan ve Rusya arasında hayata geçirilmesi planlanan ‘Burgas-Aleksandrupolis (Burgas-Dedeağaç)’ petrol boru hattı projesinin inşaatı ile ilgili yapılan sözleşmenin feshedilmesinin istendiği açıklandı. Bakanlar Kurulunca yapılan teklifin sözleşmenin geçersiz olabilmesi için taraflar arasında karşılıklı yapılan anlaşmaların ardından tam bir yıl sonra yapıldığı belirtildi. Verilen bu kararın sebebi olarak da uluslararası proje şirketinin ilk projenin yapım aşamasında ortaya koyduğu neticeler gösterildi. Projeyle ilgili yapılan analizlere göre, 2007 yılında yapım kararı alınan petrol boru hattı inşaatının, sözleşmenin koşullarından dolayı projenin hayata geçirilemeyeceği kararı alındığı açıklandı.
Burgas-Alexandrupolis Projesi
Burgas-Alexandrupolis Petrol Boru Hattı, Bulgaristan’ın Burgas limanından Batı Trakya’da Dedeağaç (Alexandrupolis) limanına aktarılması için planlanan bir boru hattıdır.
2007 yılı sonlarına doğru belirtilen güzergahta bir petrol boru hattı inşası konusunda anlaşmaya varan Bulgaristan-Yunanistan ve Rusya, 2008 yılı başında da proje ile ilgili anlaşmayı imzalamışlardı. Yapılan anlaşmadan sonra Avrupa Birliği (AB) komisyon üyesi Andris Prebalgs’ın yaptığı açıklamada, AB’nin bu işten son derece memnun olduğu ve arkasında durduğu, çünkü bu projenin stratejik olarak önemli bir yerde bulunmasının diğer komşu ülkelere (Türkiye bunlardan biridir) olan bağımlılığı azaltacağını ifade ettiği
belirtilmişti. Kalabalık Boğaz’dan geçmeyecek şekilde planlanan 280 km uzunluğundaki boru hattının, başlangıç olarak yılda 35 milyon ton petrol taşıyacağı ve ilerleyen dönemde kapasitenin 50 milyon tona çıkarılacağı açıklanmıştı. Bunun da İstanbul ve Çanakkale Boğazları’nın petrol taşıyan gemilerden sağladığı rantı düşüreceği yönünde yorumların yapılmasına neden olduğu ifade edilmişti. Türkiye’nin ekonomik açıdan durumu vahim gözükürken, AB bu tabloyu yaratma sebebi olarak boğaz trafiğinin rahatlatılmasını göstererek uygulanacak politikayı kendi lehlerine çevirmeye çalıştığı belirtilmişti.
İnşaatın Ekim 2009 itibariyle başlaması planlanıyordu ancak özellikle Bulgaristan’ da çoğu yerel yönetimin bu projeyi reddetmesi ve muhalefetin hatta iktidar içindeki bazı reddi görüşlerin seslerini duyurmaya başlamalarının, projenin yapımına bir engel teşkil ettiği görüşünü ortaya çıkardı. Bulgaristan halkının söz konusu boru hattının turizm gelirlerini düşüreceğine inanmasının, dönemin günlük yayınlarınca sık sık kaleme alındığı gözlemlenmiştir. Projeye katılma konusundaki belirsizliğe rağmen, Sofya, Temmuz ayında aldığı kararla, 1,5 milyar avro değerindeki projenin işletme maliyetleri için kendi payına düşen 6,5 milyon avroluk katkıyı ödemeyi kabul ettiği belirtilmişti.
Bulgaristan’da yaşanan tüm bu karışıklıklara rağmen yapılan yatırımlara karşın 2011 Şubat’ı itibariyle Rusya Enerji Bakanı Sergey Şmatko, Rusya’nın Yunanistan ve Bulgaristan ile ortak projeleri olan İstanbul ile Çanakkale boğazlarını devre dışı bırakmayı amaçlayan ”Burgas-Aleksandrupolis petrol boru hattı” ndan çekilmeye hazır olduklarını söylediği ifade edilmişti. Yapılan bu açıklamanın sebebi olarak da Rusya’nın alternatif rotaları kullanacağı doğrultusunda yaptığı açıklamalar ve o dönem Belarus ile yaşadığı sıkıntılardan dolayı Baltık Boru Hattı ( BTS-2) Projesi’ni geliştirmek durumunda kalması gösterilmişti.
Günümüz itibariyle ise zaman içinde yaşanan bazı anlaşmazlıklar ve ülke bazında problemlerden dolayı Burgas-Aleksandrupolis (Burgas-Dedeağaç) petrol boru hattı projesinin uygulanamadığı görülmektedir.
(TUİÇAkademi, Zaman, tr.wikipedia.org, setimes.com)
Ecem ÖZAYAN
TUİÇ Stajyeri
