Geçtiğimiz pazar günü ülkenin çeşitli şehirlerinde toplanan onbinlerce Bulgaristanlı’nın, yüksek elektrik faturalarına karşı ayaklandığı bildirildi.
Başkent Sofya’da düzenlenen protestolarda parlamento binası önünde toplanan halkın, binaya yumurta ve molotof atarak tepkilerini gösterdikleri ifade edildi.
Ocak ayında elektrik kullanımına yapılan çifte zammın ardından, doğalgaz başta olmak üzere ülkenin diğer doğal enerjilerinin tüketimine de zam yapılmasının halkı bu ayaklanmaya ittiği belirtildi. Halkın bu faaliyetleri karşısında yetkili kurumların harekete geçerek yapılan zamlarla ilgili denetleme çalışmaları başlattığı açıklandı.
Yüksek Enerji Faturalarına Tepkiler Sonucu Tüm Enerji Birimleri Denetleniyor
Halkın faturalar ile neyi ödediklerini bilmemelerine gelen tepkiler sonucu faturaların nasıl hesaplandığının ve yasalara bu noktada uyulup uyulmadığının denetlenmesinin gündemde olduğu söylendi. Basında çıkan haberlerin ardından Yüksek İdari Savcılık (Danıştay), elektrik dağıtım şirketleri ile enerji üretim şirketlerinin giderlerini onaylayan Devlet Enerji ve Su Düzenleme Komisyonu’nunun (DKEVR) faaliyetlerini incelemeye aldığı aktarıldı. Yetkililerin özellikle halkı en çok tepkiye iten elektrik ve doğalgaz faturalarındaki artışların denetlenmesi konusunda görev yapacağı dile getirildi. İncelemede görevlilerin, DKEVR’in tüm faaliyet bilgilerini ve elektrik dağıtım şirketlerine karşı uyguladığı kontrol mekanizmasını da inceleyeceği eklendi. Fiyatların oluşma yönteminin yanı sıra tüketilen ve ödenen enerji miktarının da inceleneceği ifade edildi. Danıştay’ın yanı sıra DKEVR Sayıştay tarafından da denetlenecek. Danıştay yapılan bu incelemelerin, ülke genelinde halkın büyük bir kısmının protestoya katılmasından dolayı yapıldığını belirttiği bildirildi.
Başbakan Boyko Borisov’un yaptığı açıklamaya göre bu denetime Maliye Bakanlığı da katılmalıdır. Uygulanmaya başlanan denetim kararının ise Başbakan Borisov ve Ekonomi Bakanı Delyan Dobrev’in faturaların belirlenmesi şekillerini eleştirmelerinden sonra alındığı dile getirildi. Borisov’un çalışmalarından memnun olmadığı gerekçesiyle komisyonun yerine Yuliana İvanova’yı atadığı, İvanova’dan Komisyondaki üyeler hakkında gerekli değişimi yapmasını istediği, seminerlere ve konferanslara katılmayan kişilerin kurumda yer alması gerektiğini söylediği belirtildi. Ayrıca uzmanların yaptıkları incelemeler sonucu DKEVR’in fiyatların belirlenmesinde yasalar bakımından bir ihlali bulunması durumunda bunun elektrik fiyatlarında düşüşe neden olabileceğini savunduğu da ifade edildi.
Ekonomi Enerji ve Turizm Bakanı Delyan Dobrev, elekrik dağıtım şirketlerinin her yıl Sayıştay tarafından denetlenmesini isteyerek milletvekillerinden bu konuda yasa değişikliği talebinde bulunmasını istediği söylendi.
Enerji Bakanı’nın yaptığı açıklamada ise enerji fiyat artırımlarda artık radikal bir değişikliğin şart olduğunu, fiyatların şirketlerin giderlerine göre değil uzmanların değerlendirmesine göre belirlenmesi gerektiğini vurguladığı belirtildi. Ayrıca inceleme yapan komisyonun karlı yatırımları bularak bu alanlara yatırımcıları yönlendirmeleri gerektiğini açıkladığı aktarıldı.
Halkı maddi açıdan zora sokmamak için yapılması gereken faaliyetleri sıralayan bakanların hemen hepsinin üzerinde durduğu görevler ise elektrik santrallerinin verimliliğini arttırıcı yatırımlara imkan sağlaması, mevcut sayaçların akıllı sayaçlar ile değiştirilmesi ki bu sayaçlar sayesinde fatura okutmanlarına da gerek kalmayarak kişinin kullandığı enerji miktarını da istediği zaman görüntüleyebilmesine ve kullanımlarını kendileri sınırlandırabilmelerine olanak sağlanması olarak dile getirildi.
Akıllı sayaçların kullanıma geçişinin maliyetlerinin hesaplanması sonucu bir karar aşamasında oldukları bildirilen bakanların verimliliği arttırıcı yatırımlar istemeleri ve bu verimliliğin artması halinde yapılan zamların düşürülebileceğinin, uygulanmak istenen faaliyetler arasında olduğunun vurgulandığı ifade edildi.
(TUİÇ Akademi, Zaman, Russia Today, Balkans.com)
Ecem ÖZAYAN
TUİÇ Stajyeri