Bosna Hersek’in Mostar şehrinde bir araya gelen Boşnak-Sırp ve Hırvat liderler otelde gerçekleştirdikleri görüşmenin ardından basın toplantısı düzenledi. Toplantıya Bosna-Hersek Devlet Başkanlığı Konseyi Başkanı Daragan Covic, konseyin Boşnak üyesi Bakir İzzetbegovic ve Sırp üyesi Mladen İvanic ile birlikte Hırvatistan Cumhurbaşkanı Kolinda Kitarovic ve Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksander Vucic katıldı. Zirvede Bosna-Hersek dış işleri bakanı İgor Crnadak, Sırbistan Dışişleri Bakanı İvica Dacic ve Hırvatistan Dışişleri ve Avrupa İşleri Bakanı Marija Pejcinovic Buric hazır bulundu.
İlk olarak söz alan Dragan Covic, açıklamasında, toplantıda ülke liderleri olarak aralarındaki mevcut sorunların çözümüne yönelik fikir alışverişinde bulunduklarını belirtirken, bu sorunların ülkelerin gelecek dönemlerdeki ilişkilerini ve iş birliklerini etkilediğini belirtti. Bakir İzzetbegovic ise, Hırvatistan ile Bosna Hersek arasındaki en önemli sorunun Peljesac Köprüsü olduğunu belirtirken, Hırvat Cumhurbaşkanı’nın, Bosna Hersek’in açık denize çıkışını engelleyecek bu proje karşında Bosna Hersek’in yasal haklarının korunmasının gerektiğini belirten açıklamasından dolayı çok memnun olduğunu söyledi. Mladen İvanic ise Bona-Hersek, Hırvatistan ve Sırbistan’ın ekonomik anlamda iyi ilişkilere sahip olduğuna dikkat çekerek gelecek dönemlerde altyapı konularınada önem verilmesi gerektiğinin altını çizdi.
Daha sonra söz alan Hırvatistan Cumhurbaşkanı Kitarovic, üç ülkenin 6 yıl aradan sonra bir araya geldiğini belirtirken, toplantıda AB üyelik süreci üzerine yoğunlaştıklarını söyledi. Hırvatistan’ın bir AB üyesi olarak bölgede ki diğer ülkelerinde AB üyelik süreçlerini desteklediğini belirtirken Bosna-Hersek ve diğer balkan ülkelerinin egemenlik haklarına ve toprak bütünlüklerine saygı gösterdiklerini söyledi. Kitarovic sözlerinin devamında üç ülkenin iş birliği yapmasının önemini vurguladı. Kitarovic’den sonra söz alan Sırbistan Cumhurbaşkanı Vucic ise, Sırbistan’ın hem Bosna-Hersek hem de Hırvatistan ile ticaret hacminin arttığını söylerken, vatandaşların kendilerini güvende hissetmelerini sağlamak adına çalışmaya devam ettiklerini belirtti. Vucic, AB’den gelen istek üzerine üç ülke arasında ortak bir pazar oluşturulması gerektiğini vurguladı. Vucic görüşmede ayrıca, Türkiye’nin desteğiyle inşa edilmesi planlanan Belgrad-Saraybosna Otoyol Projesi’nin de görüşüldüğünü söyledi.
Yugoslavya’nın dağılmasının ardından, özellikle 1992-1995 yılları arasında yaşanan savaş ve çatışmalardan ötürü kopma noktasına gelen ve yıllar boyunca dostluk ilişkileri kuramayan bu üç devletin AB üyelik hedefi doğrultusunda bir araya gelerek bölgesel işbirliği ve entegrasyon sürecine hız kazandırdıklarını görüyoruz. Bununla beraber ülkelerin bu yakınlaşmasının, Yugoslavya’nın dağılmasının ardından bir arada yaşamakta zorlanan farklı etnik grupların aralarındaki kültürel ilişkilere yansıyacak olmasını ve daha barışçıl bir ortam yaratmasını beklemek çok mantıklı gözükmektedir. Üç ülkenin 6 yıl aradan sonra ilk kez bir araya gelmiş olması bölgedeki ilişkilerin henüz istenen düzeyde olmadığını göstermekle birlikte bu tarz görüşmelerin sıklaşması devamı adına önemli bir adım olmuştur.
Cihan DUMAN
o-Staj 2018 BALKAM Stajyeri
Kaynakça:
- Anonim(2018), “Bosna Hersek-Hırvatistan-Sırbistan Zirvesi”, < http://timebalkan.com/bosna-hersek-hirvatistan-sirbistan-zirvesi/>, erişim: 10.03.2018
- Anonim(2018), “Bosna Hersek-Hırvatistan-Sırbistan Zirvesi”, < http://www.balturk.org.tr/bosna-hersek-hirvatistan-sirbistan-zirvesi/>, erişim: 10.03.2018
