Yugoslavya Sosyalist Federasyonu’ndan ayrılarak 1 Mart 1992’de bağımsızlığını ilan eden Bosna Hersek, bağımsızlığının 21. yılını ülkede yapılan çeşitli törenlerle kutladı. Bosna Hersek’te yapılan resmi törenler Bosna Hersek’in iki entitesinden biri olan Bosna Hersek Federasyonu’nda gerçekleştirildi. Diğer entite Republika Srpska’da ise 1 Mart sıradan bir iş günü olarak geçti.
Bosna Hersek Federasyonu’nda yapılan resmi törenlere Bosna Hersek Üçlü Cumhurbaşkanlığı Konseyi’nin Boşnak üyesi Bakir Izetbegović ve Hırvat üyesi Željko Komšić’in de bulunduğu bir heyet katıldı. Resmi törenlerin ilk ayağı İkinci Dünya Savaşı’nda hayatını kaybeden insanlar anısına yapılan ‘Sönmeyen Ateş‘ anıtında gerçekleştirildi. Sönmeyen Ateş Anıtı’nda gerçekleştirilen törenin ardından heyet, Bosna Hersek’in ilk cumhurbaşkanı Aliya Izetbegović’in mezarının bulunduğu Kovači Şehitler Mezarlığı’na gitti. Resmi törenler, Bosna Savaşı sırasında Saraybosna’da öldürülen çocuklar adına yaptırılan anıta çelenk bırakılmasıyla sona erdi.
Tören sonrası Bosna Hersek Üçlü Cumhurbaşkanlığı Konseyi’nin Boşnak üyesi Bakir Izetbegović çeşitli açıklamalarda bulundu. Izetbegović, 1 Mart 1992 yılında Bosna Hersek’in bağımsızlığını ilan ettiğini ve bunun sonrasında Bosna Savaşı’nda ülkenin pek çok zorlu mücadeleden geçtiğini kaydetti. Savaş sonrası Bosna Hersek’in her şeye sıfırdan değil eksiden başladığını, bununla beraber 21 yıldır ülkenin geleceğini yeniden inşa etmek için her alanda pek çok çalışmanın yapıldığını ifade etti.
Bosna Hersek’in bağımsızlığının 21. yıl dönümü Türkiye’de de yapılan çeşitli törenlerle kutlandı. Türkiye’de gerçekleştiren törenlerden biri Bursa Bosna Hersek Fahri Konsolosluğu’ndaydı. Bursa’daki törene Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu ile Başbakan Yardımcısı Bülent Arınç da katıldı. Yapılan tören sonrası hem Davutoğlu hem de Arınç çeşitli açıklamalarda bulundu.
Başbakan Yardımcısı Arınç, yaptığı açıklamada Bosna Hersek ile Türkiye’nin birbirlerine gönülden bağlı oldukları ve aralarında kökleri çok uzun yıllara dayanan sağlam bir bağın olduğunu söyledi. Ayrıca Arınç, Türkiye’nin Bosna Hersek’i NATO ve Avrupa Birliği konularında her zaman desteklediğini ve desteklemeye devam edeceğini de sözlerine ekledi.
Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu ise yaptığı açıklamalarda, Bosna Hersek’in geçmişte çok büyük sınavlardan geçtiğini ve bu imtihandan başarıyla çıktıklarını belirtti. Bosna Hersek’in savaş sonrası yeni bir kalkınma süreci içerisine girdiğini ve bu sürecin halen devam ettiğini ve Türkiye Cumhuriyeti olarak Bosna Hersek’in bu süreçte her zaman destekçisi olacaklarını sözlerine ekledi.
Bosna Hersek’in bağımsızlığının 21. Yıl dönümü törenlerinin Türkiye’de yapılan programların diğer bir ayağı ise İstanbul’daydı. İstanbul’da eğitimlerini sürdürmekte olan öğrencilerin kurduğu Genç Boşnaklar Derneği ile Balkan Akademi’nin ortaklaşa düzenlediği tören İstanbul Ticaret Üniversitesi Konferans Salonu’nda gerçekleştirdi. Törene, Bosna Hersek İstanbul Başkonsolosu da katıldı.
Momčilo Perišić Hakkında Beraat Kararı Verildi
Yugoslavya Sosyalist Federasyonu’nda Genelkurmay Başkanlığı görevi de yapmış olan ve Bosna Savaşı ile Hırvatistan Savaşı’nda savaş suçu işlemekle suçlanan Sırp general Momčilo Perišić hakkında geçtiğimiz günlerde Lahey Mahkemesi’nden beraat kararı çıktı. Sırbistan’ın Eski Devlet Başkanı Slobodan Milošević’in en yakın adamlarından biri olarakta bilinen Perišić hakkında daha önce 27 yıl hapis cezası verilmişti, fakat Perišić avukatları aracılığıyla temyiz mahkemesine başvurmuştu. Temyiz mahkemesi ise Bosna Hersek ve Hırvatistan’da yaşananlarla ilgili olarak Perišić’in doğrudan bir bağlantısının olup olmadığının kanıtlanamadığının ve bu nedenler Perišić’in daha önce verilen cezasının iptaline karar verildiğini açıkladı. Mahkemeyi Bosna Hersek’te televizyondan canlı olarak takip eden Srebrenica ve Žepa Anneleri Derneği üyeleri ise kararın açıklanmasının ardından göz yaşlarını tutamadılar.
Republika Srpska Hükümeti İstifa Etti
Bosna Hersek’in iki entitesinden biri olan Republika Srpska Hükümeti geçtiğimiz günlerde istifa etti. İstifa, Republika Srpska Cumhurbaşkanı Milorad Dodik’in entite başbakanı Alexander Combić’ten hükümetin istifasını istemesi üzerine gerçekleşti. Hükümetin istifası üzerine açıklama yapan Cumhurbaşkanı Dodik ise, yeni hükümetin kurulması için çalışmalara başlanacağını söyledi. Çoğunlukla Sırp nüfusu barındıran Republika Srpska’da, entite hükümetinin emeklilik fonlarında ve vergilerde yeni düzenlemeler yapmasının ardından halk tarafından hükümet aleyhine büyük çaplı protestolar yapılmıştı.
İstifa sonrası konuşan eski Başbakan Alexander Combić, görev boyunca hükümetin pek çok başarılı işler yaptığını söyledi. Combić, görevde bulundukları süre boyunca Republika Srpska’da ilk otoyolu inşa ettiklerini ve Banja Luka – Doboj arasında da inşa edilmesi planlanan otoyol için finasman desteği sağladıklarını, ayrıca emeklilik haklarıyla ilgili pek çok yeni düzenleme yaptılarını belirtti. Combić, ekonomik kriz dolayısıyla uyguladıları yeni vergi politikalarının entitenin ekonomisi için gerekli olduğunu ve entite hükümetinin istifa kararını siyasi sorumluluk çerçevesinde aldığını sözlerine ekledi.
Bosna Hersek’te İşsizlik
Business Insider tarafından ülkelerin işsizlik oranları ve enflasyon oranları göz önünde bulundurularak yapılan araştırmaya göre Bosna Hersek en kötü durumda olan ülkeler listesinde 20. sırada yer aldı.
(TUİÇAkademi, Zambak.ba, Oslobođenje ,Anadolu Ajansı, SEtimes, Boşnak Medya, TRT Türk, Dünya Bülteni, Balkan Dünyası)
TUİÇ – BALKAM
Emel DENİZ
