2024 Bosna Hersek Anketi
2024 Batı Balkanlar Bölgesel Anketi, Bosna-Hersek’in sosyo-politik ve ekonomik manzarasını detaylı bir şekilde ortaya koymaktadır. IPSOS tarafından Uluslararası Cumhuriyetçi Enstitüsü’nün Anket Araştırmaları İçgörüler Merkezi adına gerçekleştirilen bu anket, 1.225 yetişkin katılımcıyı kapsayarak ülkenin kamuoyunu kapsamlı bir şekilde analiz etmektedir.
Genel Duyarlılık
Ülkenin istikameti hakkındaki genel duyarlılık karmaşık bir tablo çizmektedir:
– %52’si ülkenin yanlış yolda olduğunu düşünmektedir.
– %42’si ise doğru yolda olduğunu belirtmektedir.
– %6’sı kararsız veya cevap vermekten kaçınmıştır.
Bu sonuçlar, mevcut politikalar ve ekonomik koşullar hakkındaki endişeleri yansıtan hafif bir kötümserliği göstermektedir.
Ana Sorunlar
Anket, ülkenin karşı karşıya olduğu en önemli sorunları şöyle belirlemiştir:
1. Yaşam Maliyeti (%29): Yüksek fiyatlar ve yaşam maliyeti, yaygın ekonomik sıkıntıları göstermektedir.
2. İşsizlik (%17): İşsizlik, özellikle genç ve ekonomik olarak aktif kesimi etkileyen önemli bir sorundur.
3. Yolsuzluk (%12): Yolsuzluk, kamu kurumlarına ve yönetime olan güveni zedeleyen büyük bir sorundur.
4. Genel Siyasi Durum (%9): Siyasi istikrarsızlık ve etkisiz yönetim, halkın önemli endişeleri arasında yer almaktadır.
5. Güvensizlik (%5): Güvenlik ve emniyet sorunları, halkın genel refahını etkileyen faktörlerdendir.
Bu endişeler, Bosna-Hersek’in karşı karşıya olduğu ekonomik ve politik zorlukları vurgulamaktadır ve hükümetin hedeflenmiş müdahaleler yapması gerektiğini göstermektedir.
Hükümet Öncelikleri
Kamuoyunun hükümetten beklediği öncelikli alanlar şunlardır:
– Ekonomik Reformlar: Yüksek yaşam maliyetlerini hafifletmek ve iş fırsatları yaratmak.
– Yolsuzlukla Mücadele: Kamu güvenini yeniden sağlamak için katı yolsuzluk karşıtı politikaların uygulanması.
– Sağlık Hizmetlerinin İyileştirilmesi: Sağlık hizmetlerinin ve altyapısının geliştirilmesi.
– Siyasi İstikrar: İstikrarlı ve etkili bir politik ortamın sağlanması.
En Güvenilen Politikacılar ve Kurumlar
Bosna Hersek’te politik figürlere güven etnik ve bölgesel hatlarda farklılık göstermektedir
Bosna-Hersek Federasyonu (FBiH)
– Bakir İzetbegović ve Denis Bećirović, özellikle Boşnaklar arasında en güvenilen isimlerdir, bu da onların bölgedeki önemli etkisini yansıtmaktadır.
– Željko Komšić de özellikle çok etnikli politik duruşuyla önemli bir güven kazanmaktadır.
Republika Srpska (RS)
– Milorad Dodik, Bağımsız Sosyal Demokratlar İttifakı (SNSD) lideri, Sırp katılımcılar arasında büyük bir güvene sahiptir.
– Željka Cvijanović de bölgede önemli roller oynayan isim olarak öne çıkmaktadır.
Kurumlara Güven
Çeşitli kurumlara olan güven düzeyleri önemli farklılıklar göstermektedir:
– Ordu (%55): Askeriye, istikrar ve güvenilirlik algısı ile en yüksek güven düzeyine sahiptir.
– Polis (%49): Emniyet güçleri de önemli bir güvene sahiptir, bu da kamu güvenliği mekanizmalarına olan güveni yansıtmaktadır.
– Dini Kurumlar (%45): Bu kurumlar halk arasında güçlü bir etkiye ve güvene sahiptir.
– Siyasi Partiler (%30): Siyasi partilere olan güven nispeten düşüktür, bu da siyasi kuruluşa olan memnuniyetsizliği göstermektedir.
Uluslararası İlişkiler
Anket, uluslararası müttefikler ve tehditler hakkındaki kamuoyu görüşlerini de ortaya koymaktadır:
– Müttefikler: Türkiye (%22), Sırbistan (%16), Rusya (%13), Amerika Birleşik Devletleri (%12) ve Hırvatistan (%9) en önemli müttefikler olarak görülmektedir. Türkiye’ye olan güçlü eğilim, derin kültürel ve politik bağları yansıtmaktadır.
– Tehditler: Sırbistan (%27), Amerika Birleşik Devletleri (%20) ve Rusya (%15) en önemli tehditler olarak algılanmaktadır. Bu durum, bölgedeki karmaşık jeopolitik gerilimleri yansıtmaktadır.
FBiH ve RS’deki Uluslararası İlişki Algıları
– FBiH’de: Türkiye (%32), Amerika Birleşik Devletleri (%18) ve Almanya (%10) en güvenilen müttefikler olarak öne çıkmaktadır.
– RS’de: Sırbistan (%47), Rusya (%34) ve Çin (%6) en güvenilen müttefiklerdir.
– Tehditler: FBiH’de, Sırbistan (%42) ve Rusya (%19) en büyük tehdit olarak görülmektedir. RS’de ise, Amerika Birleşik Devletleri (%46) ve Almanya (%15) en büyük tehditler olarak algılanmaktadır.
Medya ve Yabancı Liderler
Medya güven düzeyleri orta seviyededir, %40’ı medyaya bir dereceye kadar güven duymaktadır. Bu, medya bağımsızlığı ve bütünlüğü hakkındaki endişeleri yansıtmaktadır. Ayrıca, yabancı liderler hakkındaki kamuoyu görüşleri değişkenlik göstermektedir:
– Recep Tayyip Erdoğan (%61 olumlu), Türkiye’nin bölgedeki önemli etkisini yansıtmaktadır.
– Vladimir Putin (%37 olumlu), Rusya’nın tartışmalı ama kayda değer varlığını göstermektedir.
– Joe Biden (%37 olumlu), Amerika Birleşik Devletleri’ne karşı karışık duyguların olduğunu göstermektedir.
Bosna-Hersek’teki siyasi figürlere olan güven, büyük ölçüde etnik ve bölgesel farklılıklar göstermektedir. Örneğin:
– Recep Tayyip Erdoğan: Boşnaklar arasında oldukça popüler olup, Türkiye ile olan güçlü kültürel ve politik bağları yansıtmaktadır.
– Vladimir Putin: RS’de daha popülerdir, bu da Sırp nüfusun Rusya ile olan geleneksel ilişkilerini yansıtmaktadır.
– Joe Biden: FBiH’de daha olumlu bir algıya sahiptir, ancak genel olarak karışık duygular bulunmaktadır.
Sonuç
Bosna-Hersek anket sonuçları, ekonomik zorluklar, siyasi istikrarsızlık ve kurumlara ve liderlere olan farklı güven düzeyleri ile mücadele eden bir ulusu gözler önüne sermektedir. Kamuoyunun ekonomik istikrar, istihdam ve yolsuzlukla mücadele öncelikleri, hükümetin acil müdahale gerektiren alanlarını vurgulamaktadır. Ayrıca, siyasi ve kurumsal güvene dair içgörüler, politika yapıcılar için değerli rehberlik sunmaktadır.
Kaynakça
– Uluslararası Cumhuriyetçi Enstitüsü’nün Anket Araştırmaları İçgörüler Merkezi. (2024). Batı Balkanlar Bölgesel Anketi. [IRI Web Sitesi](https://www.iri.org/resources/2024-western-balkans-regional-survey)
