Markale Katliamı Kurbanları Anıldı
1994’te Bosna Savaşı sırasında Saraybosna’da Sırp ordusunun attığı havan mermisinin patlaması sonucu Markale pazar meydanında bulunan 68 Saraybosnalı’nın ölmesi, 144 Saraybosnalı’nın ise yaralanması ile sonuçlanan olayın kurbanları katliamın gerçekleştiği yerde anıldılar. Saraybosna Kantonu Savaşın Sivil Kurbanları Birliği Başkanı Senida Karović, yaptığı konuşmada savaş sırasında hem Markale’de olanların hem de Bosna’nın diğer bölgelerinden olanların acısının hala çok taze olduğunu ve yapılanların unutulmaması gerektiğini vurguladı.
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakan Yardımcısı ve Türk Enerji Firmaları Bosna Hersek’teydi
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakan Yardımcısı Murat Mercan ve beraberindeki heyet geçtiğimiz günlerde Bosna Hersek’nin Saraybosna ve Banja Luka şehirlerinde bölgedeki işadamları ile çeşitli temaslarda bulundular. Görüşmelerin ilk ayağı Bosna Hersek’in başkenti Saraybosna’da gerçekleştirildi. Saraybosna Görüşmelerinden sonra ise Murat Mercan ve Beraberindeki heyet görüşmeler yapmak üzere Bosna Hersek Sırp Cumhuriyeti’nin başkenti olan Banja Luka şehrine geçtiler.
Banja Luka’da Yapılan Görüşmelerde Salonda Sadece Sırp Bayrağı Bulunuyordu
Görüşmelerinin ikinci ayağının yapıldığı Sırp Cumhuriyeti’nin fiili başkenti Banja Luka şehrinde birçok Bosna Hersekli’nin haklı tepkisine yol açan bir olay yaşandı. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakan Yardımcısı Murat Mercan ile Bosna Hersek Sırp Cumhuriyeti Sanayi, Enerji ve Madencilik Bakanı Željko Kovačević yaptıkları görüşmenin ardından ortak bir basın toplantısı düzenlediler ve Bosna Herseklilerin tepkisine yol açan olayda tam bu sırada yaşandı. Çünkü basın toplantısının yapıldığı odada Türkiye ve Bosna Hersek bayrağı yer almazken sadece Sırp Cumhuriyeti’nin bayrağı bulunuyordu.
Basın toplantısı sırasında yaşanan bu olay sonrası pek çok Bosna Hersek’li yurtdışından gelen ziyaretçilerinin de bu konu hakkında duyarlı olması gerektiğini, zaten sıkıntılı olan ülke sistemini daha da zorlaştıracak hareketlerden kaçınmaları gerektiğini söylediler. Ayrıca özellikle Türkiye’den bu konuda destek beklediklerini ifade ederek geçen yıl Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu’nun Sırp Cumhuriyeti ziyareti sırasında, odaya Sırp Cumhuriyeti’nin bayrağı yanında birde Bosna Hersek bayrağı konulmasını istemesini ve bu isteği yerine getirilene kadar görüşmenin başlatılmadığı örneğini verdiler, tüm yabancı ziyaretçilerden bu konuda gerekli hassasiyeti beklediklerini vurguladılar.
Sırp Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Moskova’daydı
Bosna Hersek’in iki büyük entitesinden biri olan Sırp Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Milodar Dodik geçtiğimiz günlerde Moskova’da Rusya Dışişleri Bakanı Sergei Lavrov ile görüştü. Görüşme sonrası konuşan Cumhurbaşkanı Dodik, yapılan görüşmenin Dayton Anlaşması’nın hükümlerinin korunmasının gerekliliği hakkında yapıldığını belirtti. Ayrıca Dodik, Bosna Hersek’te barışa en çok önem veren yapının Sırp Cumhuriyeti olduğunu açıklamalarına ekledi.
Bosna Hersek Temsilciler Meclisi Başkanı Azerbaycan’daydı
Bosna Hersek Temsilciler Meclisi Başkanı Bojo Lyubic ve beraberindeki heyet geçtiğimiz günlerde Azerbaycan’a resmi bir ziyaret gerçekleştirdi. Ziyaret kapsamında Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlhan Aliyev ile de görüşen Lyubic, görüşme sonrası bazı değerlendirmelerde bulundu. Temsilciler Meclisi Başkanı Lyubic Azerbaycan’ın sadece bulunduğu coğrafyada değil Balkan coğrafyasında da önemli bir yeri olduğunu belirtti ve Bosna Hersek – Azerbaycan ilişkilerinin de çok sağlam bir temele dayandığını vurguladı. Lyubic, daha sonra ziyaret kapsamında Azerbaycan Meclis Başkanı ve Azerbaycan Kalkınma Bakanı ile görüşmelerde bulundu.
Bulgartabac, Bosna Hersek Tütün Devini Satın Alıyor
Bulgaristan’ın tütün devi Bulgartabac, Bosna Hersek Sırp Cumhuriyeti’nin tütün fabrikasını satın alıyor. Satış görüşmeleri hala devam ederken işlemlerin en geç bu ay içinde tamamlanması ve satışın gerçeklenmesi planlanıyor. Bosna Hersek’li şirket yöneticileri ise şirketin satılmasından yanalar. Çünkü Bosna Hersek tütün şirketinin bölgenin diğer büyük tütün firmaları ile yarışacak kadar güçlü olmadığını savunuyorlar. Ayrıca, birçok ekonomi uzmanı şirketin satılmasının mevcut durumları hala belirsiz olan şirket işçilerinin durumlarına da bir çözüm getirmesi bekleniyor.
Boşnak Öğrenciler Edirne’deydi
Edirne Trakya Üniversitesi ile Bosna Hersek Yunus Emre Enstitüsü’nün Bosna Hersek’te Türkoloji eğitimi gören Boşnak öğrenciler için ortaklaşa bir çalıştay düzenlediler. Türk Dili ve Kültürü başlığı altında düzenlenen çalıştaya katılmak üzere gelen birçok Boşnak öğrenci geçtiğimiz günlerde Edirne’de ağırlandılar. Öğrencilerin bir kısmı çalıştay programı kapsamında Türkçe kursu görürken, Türkçesi yeterli olan Boşnak öğrenciler ise Balkan Politikası, Türk Dili ve Tarihi, Balkanlar’da Türk Edebiyatı gibi konularda eğitim aldılar.
Çalıştay kapsamında Türkiye’ye gelen Boşnak öğrencilerin Türkiye’ye ve Türkçe öğrenmeye büyük bir ilgi duyduğunu söyleyen Trakya Üniversitesi Balkan Araştırma Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Ahmet Günşen, Türkçe ve Boşnakçanın geçmişe dayanan köklü bağlarının olduğunu ve bu nedenle Boşnakçada pek çok Türkçe kelime bulunduğunu vurguladı. Günşen, dildeki ve kültürdeki ortaklıkların, benzerliklerin Bosna Hersek – Türkiye halklarını birbirlerine yaklaştıran en önemli etkenlerden olduğuna değindi. Bosna Hersek’ten Türkiye’ye gelen Boşnak öğrenciler ise Türkiye’de olmaktan büyük bir mutluluk duyduklarını, Türkiye’yi ve Türkçeyi çok sevdiklerini ve bu dili gerçekten öğrenmek istediklerini belirttiler.
Rasmussen Bosna Hersek’teydi
Nato Genel Sekreteri Anders Fogh Rasmussen resmi bir ziyaret kapsamında geçtiğimiz günlerde Bosna Hersek’in başkenti Saraybosna’ya geldi. Ziyaret kapsamında NATO Genel Sekreteri Rasmussen, Bosna Hersek Üçlü Başkanlık Konseyi Sırp üyesi Nebojsa Radmanović ve Hırvat üyesi Željko Komšić ile görüşmeler gerçekleştirdi. Görüşme sonrası açıklamalarda bulunan Nebojsa Radmanović, Bosna Hersek’in NATO üyeliği yolunda halletmesi gereken başlıca problemlerden birinin askeri taşınmaz malların otonom bölgelerden merkezi sisteme aktarılması olduğunu belirtti. Görüşme sonrası, Genel Sekreter Rasmussen’de Bosna Hersek’in NATO’nun önemli ortaklarının da biri olduğunu söyledi ve Bosna Hersek’e NATO’ya Afganistan’da verdiği katkılardan dolayı teşekkürlerini sundu.
Bigmev Bosna Hersek’teydi
İstanbul merkezli, Bursa ve Saraybosna’da da şubeleri bulunan Bosna Hersek – Türkiye arasındaki ekonomik, kültürel ve ticari ilişkilerin geliştirilmesini amaçlayan Bosna Hersek ile İlişkileri Geliştirme Merkezi ( Bigmev ) Genel Kurul Başkanı geçtiğimiz günlerde Bosna Hersek’teydi. Ziyaret kapsamında Bosna Hersek Dışişleri Bakanı Zlatko Lacumcija ile görüşen Genel Kurul Başkanı Türkiye – Bosna Hersek ilişkilerinin hali hazırda zaten çok iyi olduğunu fakat 2013 yılı itibariyle hem ticari, hem kültürel ilişkilerin gelişerek devam etmesi gerektiğini vurguladı. Dışişleri Bakanı Lacumcija ise Türk şirketleri ile iletişim sağlama konusunda Bigmev’den destek beklediklerini belirtti.
Gazprom’dan Bosna Hersek’e İndirim
Rusya’nın enerji devi Gazprom Bosna Hersek’e sattığı doğalgaz fiyatında geçen yıla göre % 21’lik bir indirim yapacağını açıkladı. Bosna Hersek Gazprom’dan doğalgazı en pahalı fiyata satın alan ülkelerden biriydi. Rusya’nın doğalgaz fiyatında indirim yapacağı diğer ülkeler ise Sırbistan, Çek Cumhuriyet, İsviçre ve Polonya. Ekonomi uzmanları Rusya’nın bu hamlesini Rusya’ya Avrupa’dan gelen Gaz talebinin azalmasına ve Rusya’nın Güney Akım projesini hızlandırmak istemesine bağlıyorlar.
(TUİÇAkademi, Boşnak Medya, SEtimes, Oslobođenje, Zambak.ba, www.bigmev.org, Anadolu Ajansı, edirnehaber, sarajevotimes)
TUİÇ – BALKAM
Emel DENİZ
