Tunus’ta başlayan isyan ateşininin domino etkisiyle yayılmasının ardından tüm orta doğu alışılmışın dışında günler geçiriyor. Yıllarca diktatörlerin baskısıyla yönetilen halklar, demokrasi taleplerini çok açık bir şekilde ortaya koyuyorlar. Suriye dâhil birçok ülkede halk hareketleri yaşanıyor olsa da Libya’da durum diğerlerinden çok farklı. Ülkeyi 42 yıldır demir yumrukla yöneten Kaddafi kendi halkından gelen demokrasi talebini görmemekte fazlasıyla ısrarcı davrandı ve silahlarını özgürlük isteyen vatandaşlarına doğrulttu. Libya’da son bir aydır yaşanan olaylara baktığımızda mevcut durumun adeta bir iç savaş halini aldığını, akli dengesinin yerinde olduğu şüpheli olan Kaddafi’nin kendi halkına savaş uçaklarıyla saldırdığını gördük.

Obama ülkesini ve dünyayı “Amerika sonrası dünyaya” (“post-American world”)[1] hazırlamaya çalışmaktadır. Libya krizi bu anlayışın ilk önemli provası olarak görülebilir. Obama “realist” bakış açısıyla dış politikada ülkesinin çıkar, amaç, araç ve üstlenebileceği riskleri kendinden önce gelen başkanlara göre çok daha mütevazı bir şekilde tanımlamaktadır. Bu açıdan bakıldığında Obama’nın tarzının Baba Bush’a benzeyen birçok yönü olduğu görülmektedir. Obama’nın dış politika yaklaşımında önde gelen prensipler, temkinlilik, sabır, diplomasi, tevazu, denge, “ideal değil mümkün ve yeterli olanla yetinme”, müttefiklerle beraber hareket etme ve uluslararası kurumları kesinlikle işin içine katma olarak ifade edilebilir. Obama görev, yetki, külfet ve başarının meyvelerini başkaları ile paylaşmaya açıktır. Obama, oğul Bush’un 2003’te gösteremediği realist devlet adamlığının temel fazilet ve prensiplerini takip etmekte ısrarcı davranmaktadır. Realist okulun Henry Kissinger ile beraber en önemli temsilcisi olan Brent Scowcroft’un Obama ile gurur duyduğunu tahmin edebiliriz.

Libya’daki halk hareketi ve başta Fransa olmak üzere ABD ile İngiltere’nin Libya’ya müdahalesi, son yarım asırdır birtakım kemikleşmiş alışkanlık ve uygulamaları da değiştireceğe benziyor.