Mahkum ikilemi bir oyun teorisidir. Konuyu daha iyi anlayabilmek için ilk önce oyun teorisini incelersek oyun teorisinin; bir oyuncunun elde ettiği kazancın, diğerinin kaybını oluşturduğu mutlak çelişki durumu olduğunu görürüz. Oyuncular işbirliğine giderlerse ancak uzun vadede her oyuncu kar elde eder ancak kazancın dağıtılmasında ayrıca ekonomik ve sosyal çelişki vardır. Oyun teorisiyle davranışların altında yatan motivasyon anlaşılır, stratejik etkileşim açıklanır, kümülatif bilgi birikimi ortaya çıkar, karar verme mekanizması canlandırılır ve formel teorinin başka yaklaşım ve kuramları birleştirme yeteneği açığa çıkar.
Marksizm
Siyasal, ekonomik ve felsefi bir bütünlük içeren, tarihin diyalektik materyalist yorumuna dayanan ekonomik ve toplumsal bir dünya görüşü ve bir toplumsal değişim teorisi olan Marksizm, Karl Marx’ın ve Friedrich Engels’in çalışmalarından çıkarılan, insanın özgürleşmesiyle ilgili bir düşünce sistemidir. İdeolojik alanda esas olarak, sınıflar savaşı teorisini ortaya atan ve bu savaşın zorunlu sonucu olarak proletarya diktatörlüğüne ve oradan da toplumsal eşitlik ve özgürlük dünyası ‘’komünizme’’ varılacağını öngören bir öğreti olarak tanımlanır.
Savaş Suçu-War Crimes
Devletler arası ilişkilerde silahlı kuvvet kullanmanın ancak bazı durumlarda haklı olacağı anlayışı, Birleşmiş Milletler sistemi ile somut bir hukuksal içerik kazanmıştır. BM Antlaşması’nda kuvvet tehdidine ya da kuvvete başvurulması genel olarak yasaklanırken kuvvet kullanmanın haklı olduğu bazı durumlar sınırlı olarak sayılmıştır. Bu durumların ortak özelliği savunma maksatlı olmaları iken, hukuka aykırı kuvvet kullanma durumlarının ortak niteliği ise saldırı maksatlı olmalarıdır.
Güç Kavramı
Uluslararası ilişkilerin belirgin hukuk kuralları ve bunları yaptırımla destekleyecek merkezi bir otoritesi olmadığından, her devlet kendi varlığını sürdürmek ve küresel sistemde kendine yer edinmek için güvenlik ve güç arayışları içerisine girmektedir. Potansiyel güç unsurlarının güce dönüştürülmesi ve sahip olunan gücün nasıl bir şey olması gerektiği konusunda farklı görüşler ileri sürülmektedir. Joseph Nye’a göre güç hava durumu gibidir; yani herkesin hakkında konuştuğu ancak çok az insanın işleyiş mantığını anladığı bir kavramdır.
Güvenlik İkilemi
Güvenlik ikilemi kavramı, geleneksel anlayışta bir aktörün kendi güvenliğini sağlamak amacıyla politikalar üretmesi, bu politikaların diğerleri tarafından güvensizlik kaynağı olarak algılanmasıyla karşı politikalar üretmesi ve bunun sonucunda oluşan genel güvensizlik olarak tanımlanabilir.
Ukrayna’da Yaşanan Gelişmeler
Hacettepe Üniversitesi Uluslararası İlişkiler bölümü öğretim üyesi ve HÜSAM (Hacettepe Üniversitesi Stratejik Araştırmalar Merkezi) danışma kurulu üyesi Anar SOMUNCUOĞLU ile Ukrayna’da yaşanan gelişmeler üzerine genel bir değerlendirme yaptık.
George Frost Kennan
George Frost Kennan 16 Şubat 1904 tarihinde Milwaukee’de doğmuştur. ABD siyasi tarihinde oldukça önemli rol alan George Kennan döneminin önde gelen diplomatlarından ve politika bilimcilerinden birisidir. Aynı zamanda danışman olarak da ABD diplomasisinde yer alan Kennan, 1925 yılında Princeton Üniversitesin’de lisans eğitimine başlamıştır. Daha sonra Berlin İlahiyat Okulu’nda oryantal diller alanında eğitim görmüş, 1926 ile 1953 yılları arasında diplomat olarak birçok ülkede görevde bulunmuştur.
Carl Von Clausewitz
Carl Von Clausewitz 18. Yüzyılda yaşamış Prusyalı bir generaldir ve bugüne kadar savaşın realitesini ve taktiklerini içeren en kapsamlı kitap olan “Savaş Üzerine”nin yazarıdır. Savaşın asıl amacının düşmanın gücünü yok ederek onun iradesine sahip olmak olduğunu savunmuştur. Savaş için kullandığı bu gerçekçi görüş ileriki yıllarda birçok general ve aralarında Lenin’in de bulunduğu birçok devlet adamını etkilemiştir.
