Haftalar süren yoğun spekülasyonların ardından dün, 21 Temmuz’da, ABD Başkanı Joe Biden, 2024 Kasım başkanlık seçimlerinde aday olmayacağını ve yerine Başkan Yardımcısı Kamala Harris’i destekleyeceğini duyurdu. Jeopolitik belirsizliğin hüküm sürdüğü bir dönemde gelen bu karar, Biden’ın görev süresinin geri kalanı için Amerikan dış politikası üzerinde büyük etkiler yaratabilir.
Q: Biden, tarihi duyurusunda, ülkenin ve partisinin çıkarları doğrultusunda “kalan görev süresi boyunca başkanlık görevlerini yerine getirmeye odaklanmasının” en iyisi olduğunu söyledi. Bunun ne kadar kolay olacağını merak ediyorum. Dünya, sadece düşmanlar değil, aynı zamanda ortaklar ve müttefikler de dahil olmak üzere, onu ‘topal ördek’ olarak mı görecek?
Aslında Başkan Biden’ın bugünkü çok zor kararının, Amerika’nın Ukrayna’ya olan bağlılığını ve dünyanın diğer bölgelerini istikrara kavuşturmayı yeniden canlandırdığını düşünüyorum.
Liderler gücü her zaman değişken olarak görür. Ve tartışmanın üzerinden üç hafta geçtikten sonra, Biden yönetimi muhtemelen dünyanın ABD’nin gücüne daha şüpheci baktığını fark etti; çünkü eski Başkan Donald Trump’ın bu sonbaharda yapılacak seçimde Joe Biden’ı yenmesi daha olası görünüyordu. Sonuç olarak, ülkeler Biden’ın Beyaz Saray’da olmadığı bir uluslararası siyasi ortamla nasıl başa çıkacaklarını şimdiden hesaplamaya başlamışlardı.
Ancak şimdi bir Demokrat’ın Kasım’da kazanma şansı daha yüksek. Dolayısıyla, en azından şu an için, yabancı liderlerin Biden’ın ekibinden bir üyenin veya Demokrat Parti’den bir başkasının ABD’yi yöneteceğini ciddiye almaları gerekiyor, bu da Ukrayna’ya destek gibi konularda güvenebilecekleri anlamına geliyor. Bu parlaklığın bir kısmı Kasım başından sonra kaybolabilir. Ancak Demokratların artık kaybetme olasılığı daha düşük olduğundan, yabancı liderlerin, özellikle Amerikan düşmanlarının, Biden yönetimine bakışlarını etkileyecektir.
Dolayısıyla, Trump’ın muhtemel bir zaferinin ABD hakkındaki uluslararası hesaplamalarda zaten yer aldığı ölçüde, Biden’ın duyurusu çok farklı bir değerlendirmeyi zorunlu kılıyor.
Burada başka bir şeyin altı çizilmelidir. 1950’lerin başlarından beri, uluslararasıcı General Dwight Eisenhower’ın izolasyonist Senatör Robert Taft’a karşı Cumhuriyetçi Parti’nin ruhunu kazandığı zamandan beri, iki parti Amerika’nın uluslararası ilişkilerdeki yeri konusunda bu kadar temel farklı dünya görüşleri sunmamıştı. 1952’den bu yana, her iki parti de uluslararasıcı bir bakış açısına sahipti. Başkan Trump ilk döneminde bir istisna oldu, ancak liderlik ettiği Cumhuriyetçi Parti bu konuda bölünmüş durumdaydı.
Son Cumhuriyetçi kongrenin de gösterdiği gibi, Trump şimdi partiyi tamamen kendi imajına göre yeniden şekillendirdi. Örneğin, Senatör J. D. Vance’i aday arkadaşı olarak seçmesi, farklı bakış açılarını köprülemek için bir çabayı temsil etmiyor, Trumpizmin pekiştirilmesini temsil ediyor. Dolayısıyla, yeniden iktidara gelirse—Beyaz Saray’ı geri alırsa ve Cumhuriyetçiler Meclis’i elinde tutup Senato’yu yeniden kazanırsa—yabancı liderler, dostlar ve düşmanlar, çok daha izolasyonist bir Amerika bekleyebilirler. Şimdi uluslararasıcı partinin kazanma şansının artması, yabancı liderlerin hesaplamalarını zorunlu olarak değiştirecektir. [Rusya Devlet Başkanı] Vladimir Putin artık Avrupa’nın istikrarına ve Ukrayna’nın egemenliğine olan Amerikan bağlılığını aşabileceğinden emin olamaz.
Ancak düşmanlar meselesinde, Amerika Birleşik Devletleri şu anda Avrupa ve Orta Doğu’da iki büyük savaşta yakından yer almakta ve Asya ve diğer yerlerde karmaşık sorunlarla ilgilenmektedir. Bu duyuru tehlikeli bir zamanda mı geldi?
Evet. Bir büyük gücün ulusal stratejisinin bu kadar sorgulandığı ve bir seçimin ülkenin ya da en azından liderlik sınıfının ulusal çıkar tanımını değiştirebileceği bir an tehlikelidir. Ve bu özellikle uluslararası sistem için tehlikelidir, çünkü söz konusu ülke bir süpergüçtür. Bu durum, her liderin siyasi hesaplamalarına bir belirsizlik getirir. Bir seçimin, bir ulusun güç elitinin ulusal çıkarını nasıl tanımladığına karar vermesi çok nadirdir. Ve bunun bir büyük güç için olması neredeyse duyulmamış bir durumdur.
Soğuk Savaş döneminde, Amerika Birleşik Devletleri’ndeki iki parti, Soğuk Savaş’ı hangi yollarla savaşacakları konusunda, özellikle Vietnam ve Vietnam sonrası dönemde farklı görüşlere sahipti. Ancak Amerika Birleşik Devletleri’nin kararlı bir düşmanla karşı karşıya olduğu ve ulusal güvenliğin bölgesel ve uluslararası istikrarı savunma, koruma ve teşvik etme rolünü oynamayı gerektirdiği konusunda hemfikirlerdi. Bu fikir birliği artık iki parti arasında yok.
Başkan Lyndon Johnson’ın Mart 1968’de tekrar aday olmayacağını açıkladığı zamanki duruma doğal olarak karşılaştırmalar yapılıyor. Ve birçok kişi Biden’ın kararının çok daha geç, Temmuz sonlarında geldiğini belirtti. Ancak dış politika açısından bakıldığında, aslında erken gibi görünüyor: hala başkanlığın altı ayı var. Biden bu süre zarfında neler yapabilir?
Başkan Biden, dünyadaki Amerikan müttefiklerine yardımcı olan yüzeyin altındaki sistemlerin devamını sağlayabilir. Trump seçilirse, örneğin sadece Ukrayna ile değil, aynı zamanda NATO müttefikleri ve Doğu Asya’daki müttefiklerle de istihbarat işbirliğinin ne olacağını bilmiyoruz. Dünya genelinde özgürlük yanlısı müttefiklere yardımcı olmak için ordumuzun yaptığı eğitimlerin ne olacağını bilmiyoruz.
Tüm bu süreçler, çok fazla dikkat çekmese de, dünyanın istikrarı için önemlidir. Ve genellikle Kongre’nin özel yasalarına ihtiyaç duymazlar; sadece Oval Ofis’te istikrarlı bir merkeze ihtiyaç duyarlar ve [Biden yönetiminde] bu garanti altına alınmıştır. Düşmanlar, bu faaliyetlerin devamına çok duyarlıdır. Amerika’nın bu günlük faaliyetleri genellikle onlar için en rahatsız edici ve müttefiklerimiz için en rahatlatıcı olanlardır. Uluslararası sorunları çözmek nadiren kolaydır, ancak yönetilebilirler ve Amerikan dış güvenlik politika yapıcılarının her gün etkin olabilmek için yapmaları gereken “bahçıvanlık” budur.
Ve bu bahçıvanlık devam edebilir. Başkanın görevdeyken Amerikan uluslararasıcılığına odaklanması, Amerikan müttefikleri için iyi bir şeydir. Onlara, ABD’nin 20 Ocak’a kadar neler bekleyebilecekleri konusunda bir öngörü kapasitesi verir. Ve Amerikan düşmanları için bu korkunç bir şeydir, çünkü ABD’nin kendileriyle paylaşmadıkları amaçları desteklemek için birçok Amerikan faaliyetlerine katlanmak zorunda kalacaklarını bilirler.
Biden’ın genel karnesi hakkında ne düşünüyorsunuz? Kaçınılmaz olarak, Obama yönetiminin sonundaki olaylar ve Trump’ın birçok büyük Obama politika girişimini geri almaya çalışarak göreve gelmesi akla geliyor. Biden, kendi başarılarını Trump’a karşı koruyabilecek mi?
Kenara çekilerek, Biden şu anda Amerika Birleşik Devletleri’ni ulusal güvenlik açısından Trump’a karşı korumak için yapabileceği en önemli şeyi yapıyor. Yüksek Mahkeme’nin de hatırlattığı gibi, ABD başkanının dış politikayı yönlendirme konusunda büyük bir yetkisi vardır. Bu nedenle, bir sonraki başkanın seçimi çok önemlidir. Trump, nihai Demokrat adayı yenmiş olsa bile, Biden’ın dış politika başarıları tamamen kaybolmayabilir. Trump, Meclis’i de elinde tutar ve Senato’yu kazanırsa, Ukrayna’yı Kremlin’deki kurda kurban vermek ve Amerikan faaliyetlerini dramatik şekilde geri çekmek için büyük bir dirençle karşılaşabiliriz.
Dolayısıyla, uluslararası itibarımızı Trump’tan korumak, Amerikan halkının iki Kongre evini yönetmek için hangi partiyi seçtiğine bağlı olacaktır. Eğer Demokratlar Meclis’i kontrol ederse, Trump’ın Ukrayna’ya desteği kapatma çabalarını zorlaştıracaktır. Trump bir tasarıyı veto edebilir, ancak bu vetoyu geçersiz kılmak için oylar olabilir. Hala Ukrayna’ya yardım oylamak isteyen Cumhuriyetçi senatörler ve Cumhuriyetçi Meclis üyeleri olacaktır. Bu yüzden, Demokratlar Meclis’i kontrol ederse, Kongre Trump’ın Beyaz Saray’da olmasına rağmen Ukrayna ve İsrail için yardım paketleri geçirebilir.
Bu kararın sonucu olarak, Biden gerçekten de zamanlama ve belirli bir son nokta olduğu göz önüne alındığında, mirasını şekillendirme şansına sahip mi? Başkanların bu son aylarda neler yaptıklarına dair yararlı tarihi benzerlikler var mı?
Bu yeni dönemin nasıl başladığı nedeniyle, bu alışılmadık bir geç dönem başkanlığı olacak. 1968’de Johnson, mirasını güçlendirmek ve Amerika Birleşik Devletleri’nin refahını artırmak için iki çok zor kararı birleştirmeye çalıştı. Mart 1968’de aday olmayacağını açıkladığında, Vietnam Savaşı‘ndan çıkış yolu bulma konusundaki ciddi taahhüdünü de duyurdu. Bu şekilde, geç başkanlığını bir dış politika konusuna adamış olduğunu açıkça belirtti.
Biden, kalan görev süresini Orta Doğu’da benzer bir şey yapma fırsatı olarak görebilir. Ancak Orta Doğu’daki mevcut kriz, Vietnam’daki ABD politika başarısızlığına pek benzemez. ABD, İsrail’in Hamas ile savaşında doğrudan bir savaşçı değildir. Bir müttefik, İsrail, aracılığıyla çalışmak zorundadır. Dolayısıyla, Johnson’ın Vietnam Savaşı’ndan diplomatik bir çıkış yolu ararken dünyaya, özellikle Hanoi, Moskova ve Pekin’e, “Beni ciddiye alın” “Artık siyaset oynamıyorum. Siyasetten çıktım.” demesine benzer bir durum yoktur. Biden için doğrudan bir paralellik görmüyorum ve bu normaldir.
Tarih bize yankılar sağlar, ancak nadiren kendini tekrar eder; her davanın koşulları neredeyse her zaman çok farklıdır, ancak ortaya çıkardıkları ikilemler benzer görünebilir. İnsanlar, siyasi kültür—bunlar benzer olabilir, bireyler benzer olabilir. Ancak tarih bir kristal küre değildir. Biden’ın kararının kendine has unsurları vardır ve bunlar takdir edilmelidir—ve bundan sonra ne olacağına karar vermeye çalışırken bir miktar tevazu kaynağı olmalıdır.
Tarihi bir perspektiften bakıldığında, bu kararın ve nasıl gerçekleştiğinin özellikle çarpıcı bir yanı var mı?
Wilmington’da [Başkanın ailesinin evinde olduğu, COVID nedeniyle izole olduğu ve ne yapacağına karar vermeye çalıştığı Delaware] devam eden tartışmaları uzaktan takip etmeye çalışırken, Biden’ın kısmen talihsiz bir Amerikan geleneğinin tutsağı olduğunu düşünüyorum. Bu, sadece ikinci bir dönem kazanarak ABD başkanının doğrulandığı fikridir. 1840’larda James K. Polk, sadece bir dönemlik, çok önemli bir dönem aradığını açıkça belirtmişti. Ancak modern başkanlar, yeniden seçimlerini ilk dönemlerinin bir referandumu olarak görmüşlerdir; oysa kampanya, ikinci bir dönemde sunacakları şeylerin bir testi olarak daha iyi kullanılabilir.
Başkanların sadece bir dönem hizmet ederek tarihte büyüklüğe ulaşmalarına izin verilmelidir. An ve birey birleşebilir ve o an sadece dört yıl sürebilir. George H. W. Bush iyi bir örnektir. Soğuk Savaş’ın sonunu ve ardından gelen ilk yılları yönetmek için son derece nitelikliydi ve doğru araçlara sahipti. Ancak sadece bir dönemlik başkan olmak istemiyordu. Sonuç olarak, 1992’de yenildiğinde, çok önemli olan bir döneme sahip olmasına rağmen, başkan olarak başarısız olmuş gibi hissederek görevden ayrıldı. Gerald Ford da başka bir mükemmel bir dönemlik başkandı.
Biden’ın bir dönemlik başkanlığı çok olumlu bir şekilde değerlendirilmeye mahkumdur. Ne kadar olumlu olacağı, Kamala Harris olsun ya da olmasın, Kasım ayında bir Demokratik halefin seçilip seçilmediğine bağlı olacaktır. Ancak mirasının tamamı Kasım ayında bir Demokrat zaferine bağlı değildir. Bizi Trumpian kaostan çıkardı. Amerika’nın dünyadaki rolünü yeniden inşa etti, müttefiklerin güvenini yeniden inşa etti. Düşmanları, ulaşmak istedikleri hedeflerden uzaklaştırdı. FDR veya LBJ’nin sahip olduğu büyük çoğunluklar olmadan, Kongre ile ustaca bir dokunuşla sosyal güvenlik ağını derinleştirdi, iklim değişikliği sorununa Amerikan işlerini feda etmeden teknolojiyi getirdi ve Amerikan altyapısına nesiller boyu süren bir taahhüt verdi.
Özetle, başkanlık dönemi başarılı bir şekilde sonuçlanmıştır. Ne yazık ki, Trump’ın Beyaz Saray’a geri dönmesini engelleyebilecek tek kişinin kendisi olduğunu düşündü ve yeniden seçilmeyi aradı. Ancak ne yazık ki, yeterince enerjisi yoktu. Kendi bedeni, o anın geçtiğini belirledi. Umarım zamanla, dönemin farklı bir şekilde değerlendirilmesi gerektiğini görür, tıpkı George H. W. Bush’un yaptığı gibi, olağanüstü başarılı ve ülkemiz için bir nimet olarak görür.
