Güney Çin Denizi’nde, Çin’in “Diaoyü” ve Japonya’nın “Senkaku” adını verdiği insansız ada parçacıklarında hâkimiyetin kime ait olduğu konusunda iki ülke arasında son aylarda yaşanan gerginlik tehlikeli boyuta doğru ilerliyor. Adaların tarihsel ve uluslararası durumu açısından doğal olarak kendisine ait olduğunu belirten Japonya’nın tavrına karşılık Pekin yönetimi, adaların antik çağlardan beri Çin’in egemenliği altında olduğunu iddia ediyor.
Tokyo ile Pekin arasında yaşanan gerginlikler halkı da ayağa kaldırdı. Çin’de; Guangcou, Şian ve Şıncın gibi kentler başta olmak üzere binlerce kişinin katıldığı Japonya’ya karşı protesto yürüyüşleri oldu. Çin polisi ise tazyikli su kullanarak protestocuları dağıtmak zorunda kaldı. Çin’in Japonya’ya karşı olan tutumu gittikçe sertleşiyor. Çin’deki Japon malları yakılıyor, Japonya’ya olan uçuşlar iptal ediliyor. Ayrıca Japon markalarının televizyondaki reklamları durduruluyor. Japonya ise Çin’de bulunan fabrikalarının üretimini durduruyor.
Japonya Başbakanı Yoşihiko Noda, Japon vatandaşlarının güvenliğinin sağlanması için Pekin hükümetinden önlem almasını istedi ve her iki ülke liderlerinin sükûnetli olmaları gerektiğine dikkatçekti. Çin yönetimi ise tarihsel dayanaklar ve uluslararası deniz hukuku temelinde “Diaoyü Adaları”nın kendilerine ait olduğu tezini savunmaya devam ederken herhangi bir taviz vermeyeceği konusunda kararlı görünüyor.
Konu BM’ye Taşındı
Ada konusunda yaşanan gerginliklerin şiddetlenmesinden dolayı bu konu taraflar aracılığıyla Birleşmiş Millet(BM) gündemine taşındı. Tokyo’nun BM nezdinde yaptığı girişimlerine karşılık Çin’in BM Daimi Temsilcisi Li Baodong da geçen hafta BM Genel Sekreteri Ban-ki Mun’a adaların Çin’e ait olduğunu anlatan kapsamlı bir rapor hazırlayıp, sundu. Çin’e ait olan 9 devriye gemisi ve 3 uçağı ise Çin’in adalar üzerindeki egemenliğini vurgulamak amacıyla bölgede devriye geziyor.
ABD’de Adalara Odaklandı
ABD Savunma Bakanı Leon Panetta, Asya’daki seyahatinin başlangıcında yaptığı konuşmasında Pekin-Tokyo arasındaki gerilimin düşürülmesi gerektiği uyarısında bulunarak, “Kışkırtıcı hareketlerden kaçınılmaması halinde konunun toprak anlaşmazlığından daha farklı boyutlara taşınma olasılığı olduğunu” dile getirdi.
(TUİÇ Akademi, euronews, sabah, hürriyet, radikal)
Esra KAYA
TUİÇ Stajyeri
