AB dışişleri bakanları, dönem başkanı Bulgaristan’ın Başkenti Sofya’da bir araya geldi. Toplantının amacı Federica Mogherini’nin “birinci öncelik” olarak nitelediği AB’nin yürütme stratejisinin belirlenmesiydi. Görüşmeler sırasında ana tartışma konusu AB’nin Batı Balkanlar genişlemesinin ne kadar süre alacağı üzerineydi. Tartışmanın fitili AB Komisyonu’nun Sırbistan ve Karadağ’ın, Birlik’e üyeliğinin 2025 yılında onaylanmasını önermesiyle ateşlenmişti.
Geçtiğimiz günlerde 6 Balkan ülkesinin de üyeliğe yakın olduğu yönünde yapılan açıklamalardan sonra AB’nin Balkanlar genişlemesi konusunda tarafların ümitlerinin yeniden canlanmasına neden olmuştu. Balkanlar üzerinde her geçen gün giderek artan Rusya, Çin ve Türkiye etkisiyle yükselen endişeler AB yönetimini hızlı karar alma yoluna sevk etmiş görünüyor ancak toplantı sırasında “hız” konusunda bir kutuplaşma yaşandı. Bir ucuna Almanya ve Fransa’nın liderlik ettiği ve Slovenya tarafından desteklenen taraf 2025 yılının çok erken olduğunu belirttiler. Konu hakkında görüşlerini Balkanlarda birçok etnik çatışma yaşanmış olmasından, bu çatışmaların her an yeniden başlama ihtimalinin yüksekliğinden ve erken bir üyelik sonucu bu çatışmanın Birlik içine de taşınacak olmasından duydukları endişeyi belirterek desteklediler. Balkan ülkelerinde yaygın olan yolsuzluk, rüşvet ve organize suçlar gibi yasa dışı faaliyetlerle AB’nin istediği sertlikte mücadele edilmediği belirtilirken demokrasinin de iyileştirilmesi gerektiğine vurgu yapıldı. Kesin üyeliğin erken olduğu görüşü hakkında sunulan bir diğer gerekçe de yaşanan sınır ve isim problemleriydi.
Kutbun diğer ucunda ise Macaristan ve Avusturya vardı. Üyelik konusunda hızlı davranmak hatta acele etmek gerektiğini belirten bu kutup ise üyeliğe alımın gecikmesi durumunda bölgenin tümüyle AB kontrol alanı dışına çıkacağı yönünde görüş bildirirken karşıt görüşün ayak diremek için ortaya sürdüğü tüm gerekçelerin çözümünün üyeliğe kabul ile daha hızlı ve kolay olacağını belirttiler.
Öte yandan AB Komisyonu’nun Avrupa Komşuluk Politikası ve Genişleme Müzakerelerinden Sorumlu Üyesi Avusturyalı Johannes Hahn, AB’ye üye olmak için yerine getirilmesi gereken birtakım koşullar olduğunu söyledi. Bu sözlerine AB için “kalite”nin “hız”dan önce geldiğini de ekledi ve taraflara herkesin soğukkanlı davranması gerektiği konusunda hatırlatma ve uyarılarda bulundu.
AB üyesi ülkelerin dışişleri bakanlarının bu buluşmada tartıştıkları ve önümüzdeki günlerde tekrar buluşmalarını gerektirecek “yürütme stratejisi”ni belirleme toplantılarından sonra resmi olarak onaylamak üzere mayıs ayında Sofya’da yeniden bir araya gelmesi planlanıyor.
Yusuf MEHMET
o-Staj 2018 BALKAM Stajyeri
Kaynakça:
- Gabriela Baczynska ve Tsvetelia Tsolova (16.02.2018), EU tells Western Balkan nations to work harder to join, < https://www.reuters.com/article/us-eu-balkans-ministers/eu-tells-western-balkan-nations-to-work-harder-to-join-idUSKCN1G013Y>, erişim: 17.02.2018
- Zalan, Eszter (15.02.2018), EU divided over Western Balkan enlargement, < https://euobserver.com/enlargement/141002>, erişim: 17.02.2018
- Anonim (15.02.2018), EU member states disagree on speed of enlargement to W. Balkans, < https://www.hina.hr/vijest/9726777>, erişim: 17.02.2018
