Foreign Affairs, editörleri ve kitap eleştirmenleri tarafından yapılan değerlendirmelerin ardından 2022’nin En İyi Kitapları seçildi ve bu kitapların isimlerini ve içeriklerini içeren listeyi 2 Aralık 2022 tarihinde web sitesinde yayınlamıştır. Yazının aslına aşağıdaki bağlantıdan erişebilirsiniz.
The Best of Books 2022 – 2022’nin En İyi Kitapları
Foreign Affairs editörleri ve kitap eleştirmenleri tarafından seçilip incelenen 2022’nin En İyi Kitapları:
EDİTÖRÜN SEÇİMLERİ:
Kitap: Cuba: An American History (Küba: Bir Amerikan Tarihi)
Yazar: Ada Ferrer
Ferrer bu anıtsal kitabında Küba’nın dört asırlık tarihini anlatıyor ve adanın ABD ile olan karmaşık ilişkisini özetliyor. Ferrer’e göre, günümüz Küba’sı siyasi olarak bağımsız olabilir ama ekonomik olarak kırılgan ve geleceği de belirsiz durumda.
Kitap: Born in Blackness: Africa, Africans, and the Making of the Modern World, 1471 to the Second World War (Siyahlığın İçinde Doğmak: Afrika, Afrikalılar ve Modern Dünyanın Oluşumu, 1471’den İkinci Dünya Savaşı’na)
Yazar: Howard French
Bu usta işi sentezde French, resmî sömürgeciliğin dayatılmasından önceki yüzyıllarda Afrikalılar ve Avrupalılar arasındaki karmaşık ilişkileri inceleyerek Afrika’nın küresel olaylar karşısında asla önemsiz olmadığını ortaya koyuyor. Bilakis, Afrika modern dünyanın doğduğu yer olmuştur.
Kitap: Never Turn Back: China and the Forbidden History of the 1980s (Asla Ardına Bakma: Çin ve 1980’lerin Yasak Tarihi)
Yazar: Julian Gewirtz
Gewirtz, Mao Zedong’un ölümü ile Tiananmen Meydanı katliamı arasındaki dönemde Çin siyasetini ayrıntılı ve okunası bir şekilde anlatıyor ve Çin için daha liberal bir kalkınma yolunun mümkün olduğunu, koşullar farklı olsaydı Pekin’in bu yolu takip etmeyi seçmiş olabileceğini savunuyor.
POLİTİKA VE HUKUK
Kitap: The Age of the Strongman: How the Cult of the Leader Threatens Democracy Around the World (Güçlü Adamın Çağı: Lider Kültü Dünya Genelinde Demokrasiyi Nasıl Tehdit Ediyor?)
Yazar: Gideon Rachman
Rachman, dünyayı kasıp kavuran yeni otoriterliğin şimdiye kadarki en canlı ve keskin anlatımlarından birini sunarak, otoriter liderlerin yükselişinin küresel ekonomik ve teknolojik değişimlerden ve liberal demokrasinin başarısızlıklarından ve yarattığı hayal kırıklığından kaynaklandığını savunuyor.
Kitap: Spin Dictators: The Changing Face of Tyranny in the 21st Century (Dönüşen Diktatörler: Tiranlığın 21. Yüzyılda Değişen Yüzü)
Yazar: Sergei Guriev ve Daniel Treisman
Guriev ve Treisman, otoriter siyasetin evrimine dair bu derinlemesine araştırılmış incelemede, günümüz otokratlarının toplum üzerindeki kontrollerini vahşet ve korku yoluyla değil, bilgi manipülasyonu yoluyla sürdürdüklerini ileri sürüyorlar.
Kitap: Liberalism in Dark Times: The Liberal Ethos in the Twentieth Century (Karanlık Zamanlarda Liberalizm: Yirminci Yüzyılda Liberal Ethos)
Yazar: Joshua L. Cherniss
Cherniss bu etkileyici kitabında, İkinci Dünya Savaşı ve Soğuk Savaş dönemlerindeki liberal düşünürlerin fikirlerini inceleyerek, liberalizmi ve demokrasiyi yok etmeye çalışan aşırılık yanlısı projeler karşısında liberalizmin bir yaşam biçimi olarak nasıl ayakta kalabileceğiyle meşgul olan entelektüellerin portrelerini çiziyor.
EKONOMİ | TOPLUM | ÇEVRE
Kitap: Career and Family: Women’s Century-Long Journey Toward Equity (Kariyer ve Aile: Kadınların Eşitlik Yolunda Yüzyıllık Serüveni)
Yazar: Claudia Goldin
Goldin, istihdam ve ücretlerdeki cinsiyet eşitsizliğinin tarihini ve mevcut durumunu özetleyerek, günümüzdeki ücret eşitsizliğinin giderilmesinin temel sosyal ve iş yeri normlarının yeniden gözden geçirilmesini gerektireceğini savunuyor. Oldukça bilgi dolgu, ilgi çekici ve şaşırtıcı derecede kişisel bir kitap.
Kitap: The Future of Money: How the Digital Revolution Is Transforming Currencies and Finance (Paranın Geleceği: Dijital Devrim Para Birimlerini ve Finansı Nasıl Dönüştürüyor?)
Yazar: Eswar S. Prasad
Prasad, kripto para birimlerinin, sözde sabit coinlerin ve merkez bankası dijital para birimlerinin ezoterik dünyasını aydınlatarak yeni para birimlerinin para politikası, finansal regülasyon ve ekonomik kalkınma üzerindeki etkilerini ortaya koyuyor. Dijital finansın incelikleriyle ilgilenenler için en iyi başlangıç noktasını sunuyor.
Kitap: Growth for Good: Reshaping Capitalism to Save Humanity From Climate Catastrophe (İyi Amaçlar İçin Büyüme: İnsanlığı İklim Faciasından Kurtarmak İçin Kapitalizmi Dönüştürmek)
Yazar: Alessio Terzi
Terzi, toplumların iklim değişikliği ve başta yaygın eşitsizlik olmak üzere piyasa sisteminin sorunlarıyla başa çıkabilmek için ekonomik büyümeden uzaklaşılması gerektiği argümanını derinlemesine inceliyor. Sadece genişleyen bir ekonominin sağlayacağı kaynakların bu sorunları çözebileceğini öne sürüyor.
ASKERİ | BİLİMSEL | TEKNOLOJİK
Kitap: The Economic Weapon: The Rise of Sanctions as a Tool of Modern War (Ekonomik Silah: Modern Savaş Aracı Olarak Yaptırımların Yükselişi)
Yazar: Nicholas Mulder
Mulder, özgün ve ikna edici bir analizle, ekonomik yaptırımların yirminci yüzyılın başlarında potansiyel bir dayatma aracı ve savaşa alternatif olarak nasıl ortaya çıktığını anlatıyor ve bu ekonomik savaş biçiminin barışı korumaktan ziyade gerilimleri tırmandırdığını ve çoğu zaman geri teptiğini belirtiyor.
Kitap: A Continent Erupts: Decolonization, Civil War, and Massacre in Postwar Asia, 1945–1955 (Bir Kıta Ayaklanıyor: Savaş Sonrası Asya’da Dekolonizasyon, İç Savaş ve Katliam, 1945-1955)
Yazar: Ronald H. Spector
Spector, İkinci Dünya Savaşı’nın ardından Avrupalı güçlerin Asya’daki sömürgelerini elde tutma mücadelesi sırasında ortaya çıkan kanlı çatışmaları anlatmak için titiz bir araştırmayı hararetli bir üslupla birleştiriyor.
Kitap: Winning and Losing the Nuclear Peace: The Rise, Demise, and Revival of Arms Control (Nükleer Barışı Kazanmak ve Kaybetmek: Silah Kontrolünün Yükselişi, Çöküşü ve Yeniden Canlanması)
Yazar: Michael Krepon
Krepon’un ABD’nin nükleer silahların kontrolü politikasının kapsamlı ve derinlemesine araştırılmış tarihçesi, son derece gerçekçi bir mesaj veriyor: Dünya nükleer çağda sıkışıp kalmış durumda.
AMERİKA BİRLEŞİK DEVLETLERİ
Kitap: American Exceptionalism: A New History of an Old Idea (Amerikan İstisnacılığı: Eski Bir Fikrin Yeni Tarihi)
Yazar: Ian Tyrrell
Tyrrell’in zengin entelektüel tarih anlatımı, Amerikan istisnacılığı fikrinin devrimci dönemdeki köklerinden günümüze kadar değişen öneminin izini sürüyor ve bu süreçte ABD tarihinin geniş yelpazesine ışık tutuyor.
Kitap: Lincoln and the Fight for Peace 
(Lincoln ve Barış İçin Mücadele)
Yazar: John Avlon
Avlon’un, Başkan Abraham Lincoln’ün ABD İç Savaşı’nın ardından trajik bir şekilde sekteye uğrayan siyasi uzlaşma planlarını ele aldığı bu son derece okunaklı ve özgün çalışması, özellikle de kutuplaşmış bir ABD ve dünya için tam zamanında yazılmış.
Kitap: There Is Nothing For You Here: Finding Opportunity in the Twenty-first Century (Burada Sizin İçin Hiçbir Şey Yok: Yirmi Birinci Yüzyılda Fırsat Bulmak)
Yazar: Fiona Hill
Tanınmış bir Rusya uzmanı olan Hill, çocukluk anılarını, siyasi analizlerini ve ABD Başkanı Donald Trump’ın Ulusal Güvenlik Konseyi’nde geçirdiği zamanı ustalıkla bir araya getirerek popülizmi besleyen koşullara dair ilgi çekici bir inceleme ortaya koyuyor.
BATI AVRUPA
Kitap: Free: A Child and a Country at the End of History (Özgür: Tarihin Sonundaki Bir Çocuk ve Ülke)
Yazar: Lea Ypi
Bu ödüllü otobiyografi, Ypi’nin Arnavutluk’ta komünizmin çöküşünden önceki ve sonraki hayatını ince bir zekâ, etkileyicilik ve bilgelikle anlatarak, onu sosyal demokrasiye kişisel ve entelektüel bir bağlılık duymaya götüren yolu gösteriyor.
Kitap: We Don’t Know Ourselves: A Personal History of Modern Ireland (Kendimizi Tanımıyoruz: Modern İrlanda’nın Kişisel Tarihi)
Yazar: Fintan O’Toole
İrlanda’nın belki de en önde gelen kamuya mal olmuş entelektüeli olan O’Toole, bu çarpıcı kitapta 1958’den bu yana İrlanda’nın olağanüstü ekonomik, sosyal ve siyasi dönüşümünü haritalandırmak için oldukça kişisel bir anlatıyı, çarpıcı gerçekler ve rakamlar ile keskin yorumları bir araya getiriyor.
Kitap: The Newspaper Axis: Six Press Barons Who Enabled Hitler (“Mihver” Gazeteler: Hitler’i Mümkün Kılan Altı Basın Baronu)
Yazar: Kathryn S. Olmsted
Olmsted, Birleşik Krallık ve Amerika Birleşik Devletleri’ndeki en güçlü medya patronlarının 1930’lar boyunca Adolf Hitler’in eylemlerini nasıl akladığını, sansasyonelliği ve gerçek dışı haberleri nasıl benimsediğini inceliyor ve okuyuculara yalan haber yayan, yabancı otokratları öven ve ıslık politikaları uygulayan milliyetçi basın kuruluşlarının yeni olmadığını hatırlatıyor.
BATI YARIMKÜRE
Kitap: The Last Emperor of Mexico: The Dramatic Story of the Habsburg Archduke Who Created a Kingdom in the New World (Meksika’nın Son İmparatoru: Yeni Dünya’da Bir Krallık Kuran Habsburg Arşidükü’nün Dramatik Öyküsü)
Yazar: Edward Shawcross
Shawcross, Fransa’nın 1860’larda Meksika’ya kısa süreliğine dayattığı Habsburg Prensi Avusturya Arşidükü Ferdinand Maximilian’ın trajikomik yönetimini ustalıkla ve ikna edici bir şekilde yeniden inceliyor ve Maximilian’ın iyi niyetli, ancak kusurlu bir Aydınlanma hükümdarı olduğunu ve çağın büyük güçleri tarafından sarsıldığını savunuyor.
Kitap: Things Are Never So Bad That They Can’t Get Worse: Inside the Collapse of Venezuela (İşler Asla Daha Kötüleşemeyecek Kadar Kötü Değildir: Venezuela’nın Çöküşünün İç Yüzü)
Yazar: William Neuman
Neuman, amansızca iç karartıcı olan bu ağıtta Venezuela’nın petrol zengini, müreffeh bir orta sınıfı olan işleyen bir demokrasiden; ekonomik yıkım, ciddi kıtlıklar ve felç edici düzeyde kentsel suçlarla kapana kısılmış bir ülkeye nasıl dönüştüğünü inceliyor. Bu, ABD’li politikacıların oldukça kötü bir izlenim bıraktığı, uyarı niteliğinde bir hikaye.
Kitap: Unsettled Land: From Revolution to Republic, the Struggle for Texas (Issız Topraklar: Devrimden Cumhuriyete Teksas Mücadelesi)
Yazar: Sam W. Haynes
Haynes, kahramanca bir Amerikan direnişinin Meksika despotizminin üstesinden geldiği geleneksel Teksas’ın kuruluşu efsanesine bir alternatif öneriyor; bunun yerine İngilizce konuşanların, Hispaniklerin, yerli kabilelerin ve azat edilmiş Siyahların Meksika yönetimi altında görece bir uyum içinde bir arada yaşadığı bağımsızlık öncesi bir tarihi aydınlatıyor.
DOĞU AVRUPA VE ESKİ SOVYET CUMHURİYETLERİ
Kitap: The Soviet Myth of World War II: Patriotic Memory and the Russian Question in the USSR (İkinci Dünya Savaşı’nın Sovyet Miti: Vatansever Hafıza ve SSCB’de Rus Sorunu)
Yazar: Jonathan Brunstedt
İyi araştırılmış bu kitapta Brunstedt, Sovyetlerin İkinci Dünya Savaşı deneyimine ve Moskova elitleri arasında Rus milliyetçiliğinin yükselişine dair birbiriyle rekabet eden anlatıları ele alıyor.
Kitap: God Save the USSR: Soviet Muslims and the Second World War (Tanrı SSCB’yi Korusun: Sovyet Müslümanları ve İkinci Dünya Savaşı)
Yazar: Jeff Eden
Eden’in yenilikçi çalışması, İkinci Dünya Savaşı sırasında Sovyetler Birliği’ndeki Müslüman yaşamının dinamiklerini araştırıyor ve Moskova’nın Sovyet toplumuna aidiyet duygusu zayıf olan topluluklara vatanseverliği nasıl aşıladığını mercek altına alıyor.
Kitap: Navalny: Putin’s Nemesis, Russia’s Future? (Navalny: Putin’in Düşmanı mı Rusya’nın Geleceği mi?)
Yazar: Jan Matti Dollbaum, Morvan Lallouet ve Ben Noble
Rusya’da Devlet Başkanı Vladimir Putin’e karşı muhalefetin lideri Alexei Navalny hakkında yazılan ilk İngilizce kitapta yazarlar, Navalny’nin Rusya’nın en önde gelen siyasi mahkumu olma yolculuğunu takip ediyor ve bu süreçte yolsuzluğun Putin’in iktidarını yıpratmak yerine nasıl koruduğunu, Putin’e neden hala büyük destek verildiğini ve Navalny’nin mevcut tutukluluğunun Rusya’nın tam teşekküllü diktatörlüğe doğru düşüşünü neden hızlandırdığını açıklıyorlar.
ORTA DOĞU
Kitap: States of Subsistence: The Politics of Bread in Contemporary Jordan (Geçim Koşulları: Günümüz Ürdün’ünde Ekmek Siyaseti)
Yazar: José Ciro Martínez
Martínez, Ürdün’de ekmekle ilgili kamu tartışmalarının hem devletin ulusal kimliği şekillendirmedeki derin rolünü hem de halkın gözünde siyasal otoritedeki azalan etkisini ve onlarca yıllık ekonomik liberalleşmenin ülkenin refah devletini politikasını neden paramparça ettiğini ortaya koyuyor.
Kitap: Bread and Freedom: Egypt’s Revolutionary Situation (Ekmek ve Özgürlük: Mısır’ın Devrimsel Durumu)
Yazar: Mona El-Ghobashy
El-Ghobashy, Mısır’da Cumhurbaşkanı Hüsnü Mübarek’e karşı 2011’de başlayan ayaklanma ile 2014’te Cumhurbaşkanı Abdülfettah el-Sisi’nin seçilmesi arasında geçen çalkantılı yılları incelikle anlatarak siyasi çekişmenin temel kaynaklarını analiz ediyor ve o yıllardaki belirsizlik ve istikrarsızlığın üzerinde duruyor.
Kitap: Fixing Stories: Local Newsmaking and International Media in Turkey and Syria (Hikayeler Oluşturmak: Türkiye ve Suriye’de Yerel Habercilik ve Uluslararası Medya)
Yazar: Noah Amir Arjomand
Bu incelikli ve düşündürücü kitapta Arjomand, İran asıllı Amerikalı genç bir muhabir ve Türkiye’deki yerel bir iş bitirici olarak kendi deneyimlerinden yola çıkarak uluslararası haberlerin nasıl yapıldığını şekillendiren karmaşık güçleri ve kişileri inceliyor.
ASYA VE PASİFİK
Kitap: The Digital Silk Road: China’s Quest to Wire the World and Win the Future (Dijital İpek Yolu: Çin’in Dünyayı Ağlarla Kaplama ve Geleceği Fethetme Serüveni)
Yazar: Jonathan E. Hillman
Hillman, Çin üretimi dijital teknolojinin dünyayı nasıl ele geçirdiğini gösteriyor ve Çin’in sektöre hakim olmaya hazır olmasına rağmen, önde gelen demokrasilerin hala etik normları ve daha özgür toplumları teşvik eden teknolojiye yatırım yapma şansına sahip olduğunu savunuyor.
Kitap: Infiltrating Society: The Thai Military’s Internal Security Affairs (Topluma Sızmak: Tayland Ordusunun İç Güvenlik İşleri)
Yazar: Puangthong Pawakapan
Pawakapan, yetenekli ve cesur bir çalışmayla Tayland ordusunun muhafazakâr politikalarına taraftar toplamak için topluma nasıl sızdığını açıklıyor – ancak yozlaşmış ve adaletsiz bir sistem için halk desteği bulmakta başarılı olup olmadığı konusunda şüphelerini dile getiriyor.
Kitap: Line of Advantage: Japan’s Grand Strategy in the Era of Abe Shinzo (Avantaj Sırası: Abe Shinzo Döneminde Japonya’nın Büyük Stratejisi)
Yazar: Michael J. Green
Green, eski Japonya Başbakanı Shinzo Abe’nin Temmuz 2022’de trajik bir şekilde suikaste kurban gitmesine rağmen Tokyo’nun dış politikasını kalıcı olacak şekilde yeniden yönlendirdiğini ve güçlendirdiğini savunuyor.
AFRİKA
Kitap: Salafism and Political Order in Africa (Afrika’da Selefilik ve Siyasi Düzen)
Yazar: Sebastian Elischer
Bu güçlü kitapta Elischer, bazı Afrika devletlerinin ortaya çıkmaya başlayan aşırıcılığın ilk işaretlerine yanıt vererek Selefi siyasi şiddetinin artmasını nasıl önlediklerini, diğerlerinin ise kayıtsız kalarak İslami grupların örgütlenmesine ve bir tehdit haline gelmesine nasıl izin verdiklerini açıklıyor.
Kitap: Roadblock Politics: The Origins of Violence in Central Africa (Barikat Siyaseti: Orta Afrika’da Şiddetin Kökenleri)
Yazar: Peer Schouten
Bu şaşırtıcı derecede özgün çalışmada Schouten, yerel aktörlerin Kongo Demokratik Cumhuriyeti’nin doğusundaki yol ağlarını kontrol ederek nasıl güç ve kaynak elde etmeye çalıştıklarını gösteriyor. Bu barikatların uzun süredir devam eden çatışmaları derinden körüklediğini ve Orta Afrika’da kurumsal yapılanma çabalarını engellediğini ortaya koyuyor.
Kitap: Holy War: The Untold Story of Catholic Italy’s Crusade Against the Ethiopian Orthodox Church (Kutsal Savaş: Katolik İtalya’nın Etiyopya Ortodoks Kilisesi’ne Karşı Yürüttüğü Haçlı Mücadelesinin Bilinmeyen Hikayesi)
Yazar: Ian Campbell
Bu nefes kesici kitapta Campbell, İtalyan diktatör Benito Mussolini’nin 1935-1943 yılları arasında Etiyopya’yı işgali ve istilası sırasında Etiyopya Ortodoks Kilisesi’ne karşı yürüttüğü kampanyayı Katolik Kilisesi’nin desteklemesini ve teşvik etmesini inceleyerek Afrika tarihinin önemli bir bölümüne yeni bir ışık tutuyor.
Çeviri: Derya AZER
Editör: Ayşenur ALİŞİROĞLU
